Het behandelen van roodvonk bestaat eruit om de bacteriën te doden die deze ziekte veroorzaken en alles wat mogelijk is om de symptomen te verminderen tijdens het herstel van deze infectie. Antibiotica, zoals penicilline en amoxicilline, zijn een essentieel onderdeel van de behandeling van roodvonk. Maar daarnaast kunnen zelfzorgremedies zoals gorgelen met warm zoutwater en het nemen van havermoutbaden een waardevolle aanvulling zijn op het behandelplan. Tevens kun je maatregelen treffen om de klachten van een pijnlijke keel en een jeukende huid te verzachten. Vrij verkrijgbare geneesmiddelen, zoals keelsprays en pijnstillers, kunnen je eveneens helpen om het ongemak dat roodvonk met zich meebrengt enigszins te verzachten.
Op momenten dat je jezelf, of iemand in je naaste omgeving, behandelt, dien je er overigens wel altijd rekening mee te houden dat een belangrijk deel van de behandeling van roodvonk bestaat uit het voorkomen van de verspreiding van de verantwoordelijke ziektekiemen. De ziekte staat immers bekend vanwege het zeer besmettelijke karakter.
Voorgeschreven medicijnen bij roodvonk
Roodvonk dient altijd te worden behandeld met een antibioticum om de groep A-streptokokkenbacteriën, die verantwoordelijk zijn voor de infectie, te kunnen elimineren.
Volgens deskundigen zijn de meest voorkomende medicijnen voor de behandeling van roodvonk in de regel antibiotica (deze middelen werken tegen een breed scala aan bacteriën). Je kunt hierbij onder andere denken aan penicilline en amoxicilline.
Voor mensen die allergisch zijn voor penicilline, zijn er zogenaamde cefalosporines met een klein spectrum vaak een veilig alternatief. Een aantal voorbeelden van dit soort geneesmiddelen zijn middelen die als werkzame stof cephalexin, clindamycine, azithromycine of clarithromycine bevatten. Na twee tot drie dagen met een antibioticaumbehandeld te zijn, zullen de meeste symptomen van roodvonk doorgaans zijn verdwenen, al kan de huiduitslag wellicht nog wel enige tijd aanwezig blijven. Wanneer de symptomen van roodvonk niet zijn verdwenen, dan is het zaak om je huisarts hiervan op de hoogte te stellen.
Verder zal het in alle gevallen van belang zijn om de volledige antibioticakuur voor roodvonk af te maken, net zoals voor iedere andere ziekte, waar je deze geneesmiddelen voorgeschreven hebt gekregen. Het is gebruikelijk dat je je vrij snel weer beter gaat voelen nadat je de behandeling met antibiotica hebt gestart, maar dat wil niet zeggen dat de bacteriën die je ziek hebben gemaakt ook direct verdwenen zullen zijn.
Het te vroeg stoppen van een antibioticakuur kan de kans op complicaties door een bacteriële infectie bovendien vergroten. In het geval van roodvonk (en andere ziekten die veroorzaakt zijn door bacteriën uit de groep A-streptokokken), kunnen de complicaties uiteenlopen van secundaire infecties in de weefsels in en rondom de keel, zoals de keelamandelen of de oren.
Ondanks dat dit niet heel gebruikelijk is, zijn er een tweetal potentieel ernstige aandoeningen die in verband kunnen worden gebracht met roodvonk:
- reumatische koorts: een ontstekingsziekte die permanente schade aan je hart kan veroorzaken.
- post-streptokokken glomerulonefritis (PSGN), is eveneens een inflammatoire ziekte die je nieren aan zal tasten.
Zelfzorgremedies en het aanpassen van je levensstijl
Het verlichten van de symptomen die kenmerkend zijn voor roodvonk is de sleutel tot het helpen om een zieke zich weer wat comfortabeler te laten voelen. Het onderdrukken van klachten zoals:
- een vervelende vorm van keelpijn,
- hoofdpijn,
- jeukende uitslag op de huid,
kan zelfs bijdragen aan een sneller herstel. Voor de zieke wordt het immers gemakkelijker gemaakt om genoeg te slapen en optimaal uit te rusten.
Verzachten van keelpijn
Je kunt met de volgende opties gaan experimenteren om te achterhalen welke ervan de meeste verlichting zal bieden als je last van keelpijn hebt door roodvonk:
- Koude producten eten, zoals ijs, ijslolly’s of smoothies die bereid zijn met diepvries vruchten kunnen een pijnlijke keel tijdelijk wat verdoven. Zuigen op ijsblokjes kan eveneens vaak de keelpijn verzachten.
- Warme dranken drinken: hierbij kun je onder andere denken aan kippensoep of thee met honing. Deze producten zijn immers rustgevend voor je keel. Je moet hierbij overigens wel oppassen dat je niet te warme producten gaat gebruiken omdat deze de pijn in je keel juist kunnen verergeren.
- Keeltabletten of harde snoepjes: dit zijn uiteraard alleen maar veilige opties voor volwassenen en oudere kinderen. Ondanks dat roodvonk zelden erg jonge kinderen zal treffen, brengen deze remedies mogelijk verstikkingsgevaar met zich mee voor zieken die erg jong zijn.
- Warm zoutwater gorgelen: deskundigen bevelen aan om hiervoor een verhouding te gebruiken van een kwart theelepel zout op vier bekers water. Met deze warme zoutoplossing dien je te gorgelen (en de oplossing vervolgens weer uit te spugen).
- Een koude nevel luchtbevochtiger gebruiken, zal helpen om de lucht vochtig te houden, in het bijzonder op momenten dat je wilt gaan slapen. Als alternatief kun je er ook voor kiezen om een paar minuten in een stomende badkamer te gaan zitten.
- Irriterende stoffen vermijden, zoals tabaksrook en de damp die afkomstig is van schoonmaakmiddelen kunnen de keelpijn doorgaans erger maken. Deze prikkels moet je om die reden zoveel mogelijk uit de weg gaan als je keelpijn hebt.
Verzachten van een jeukende huid
Enige tijd weken in een warm havermoutbad kan helpen om de klachten van een jeukende, geïrriteerde huid te verlichten. Je kunt voorverpakte badproducten met havermout kopen, of deze zelf maken: Voor dit doel maal je gewone havermout in een keukenmachine tot een poeder. Van dit poeder voeg je een halve kop toe aan je badwater.
Daarnaast dien je de vingernagels van jonge kinderen, vanwege het feit dat ze de neiging zullen hebben om te krabben, kort en schoon te houden. De kans op beschadigingen van de huid kun je zo immers voorkomen.
Vrij verkrijgbare geneesmiddelen
Je kunt enige verlichting van symptomen, zoals hoofdpijn, koorts en keelpijn, vinden in je eigen medicijnkastje, maar deze natuurlijk ook kopen bij de meeste drogisterijen en supermarkten.
- Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen(NSAID’s) zijn vrij verkrijgbare geneesmiddelen, zoals paracetamol en ibuprofen die kunnen helpen om de koorts te verlagen en de pijnklachten te verlichten. Indien je een dergelijk middel aan een kind wilt geven, dan dien je altijd de dosis te gebruiken die geschikt is voor de leeftijd en het gewicht. De richtlijnen voor de dosering zullen altijd te vinden zijn op etiket en/of de bijsluiter van het product, maar op het ogenblik dat je niet zeker weet wat een veilige dosering is, dan kun je altijd navraag doen bij je huisarts.
Een kind dat jonger is dan 19 jaar dien je verder nooit aspirine, of enig vrij verkrijgbaar middel te geven waar aspirine in is verwerkt. Deze stof is namelijk in verband gebracht met een ernstige ziekte, namelijk het syndroom van Reye. Hierbij is er sprake van een zwelling van de hersenen en de lever.
- Keelverdovende middelen: volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar kunnen sprays gebruiken die werkzame stoffen bevatten waar de keel tijdelijk mee zal worden verdoofd. Dergelijke producten kunnen in het bijzonder effectief zijn omdat de spray precies gericht kan worden op de pijnlijke plek. Dit soort keelspray zijn doorgaans te koop in verschillende smaken, zoals fruit- of honingsmaak. Om een keelspray te gebruiken, spray je het product op de pijnlijke plaats en laat het daar ten minste 15 seconden zitten. Vervolgens dien je het middel weer uit te spugen. Het verdovende effect van dit soort keelsprays zou enkele uren aan moeten blijven houden.
Roodvonk voorkomen
Zoals bij elke besmettelijke ziekte, betekent het voorkomen ervan dat je jezelf, en de mensen in je directe omgeving, beschermt tegen een eventuele besmetting op het ogenblik dat personen waar je mee in contact komt geïnfecteerd zijn, en tevens dat je maatregelen treft om de verspreiding van de roodvonk te voorkomen wanneer jezelf, of iemand in je huishouden, ziek wordt.
Indien je weet dat roodvonk de ronde doet (wellicht heeft een klasgenoot van je kind deze ziekte gehad), dan is het goed en vaak je handen wassen essentieel. Ook dien je je kind(eren) eraan te herinneren dat ze dit vaak dienen te doen als ze op school zitten en maak er een vaste huisregel van die iedereen zijn, of haar, handen gaat wassen zodra ze thuiskomen en nog voordat ze allerlei dingen en oppervlakken in huis aan gaan raken.
Op het ogenblik dat jij, of een gezinslid, lijdt aan roodvonk, dan is het van belang om te weten dat groep A-strepbacteriën zich eenvoudig via de lucht kunnen verspreiden door mee te liften op druppels speeksel en slijm als er wordt geniest of gehoest. De beste manier om bacteriën uit de lucht te weren, is door te hoesten of te niezen in je elleboog. Deze strategie zorgt er eveneens voor dat de verantwoordelijke ziektekiemen niet op de handen terecht zullen komen waarmee ze vervolgens over kunnen worden gebracht naar voorwerpen en oppervlakken die vaak worden gebruikt of aangeraakt, zoals deurknoppen, telefoons en afstandsbedieningen.
Als een tissue wordt gebruikt om een hoest of nies op te vangen, dan dient deze direct te worden weggegooid (het doorspoelen in het toilet van een met bacteriën volgeladen tissue is een optimale manier om de verspreiding van ziektekiemen uit te bannen). Verder dien je nooit te drinken uit een beker of glas, of eetgerei te delen, dat gebruikt is door iemand die lijdt aan roodvonk.
Tot slot dient ieder mens die gediagnosticeerd is met roodvonk de antibiotica te blijven gebruiken tot minimaal 24 uur voordat hij, of zij, weer terug naar school of de kinderopvang zal gaan. Deze maatregel is van groot belang om te voorkomen dat anderen eveneens ziek zullen worden. Het is eveneens belangrijk om het lichaam van de zieke de tijd te geven om te kunnen rusten en te herstellen.
