Kattenklauw is een rank die voorzien is van haakachtige doornen. Vanwege het feit dat deze doornen op de klauwen van een kat lijken, wordt de plant onder andere aangeduid als kattenklauw. Door de inheemse volkeren, die leven in het Amazonegebied en in het Midden-Amerikaanse regenwoud, wordt de schors en de wortel van de kattenklauw al eeuwenlang gebruikt als een remedie tegen aandoeningen die gepaard gaan met ontstekingen, zoals artritis en gastritis (ontsteking van het maagslijmvlies). Kattenklauw wordt door de bevolking van Peru ook wel Uncaria tomentosa, Uncaria guianesis, una de gato en levengevende rank van Peru genoemd.
De voordelen van kattenklauw
In een eerder uitgevoerd onderzoek wordt gesuggereerd dat kattenklauw het immuunsysteem kan veranderen en reguleren, maar eveneens dat de plant over antioxiderende eigenschappen beschikt, een lagere bloeddruk kan veroorzaken en als een diureticum (vochtafdrijvend geneesmiddel) kan werken.
Reumatoïde artritis
Er wordt verondersteld dat de stoffen in de kattenklauw zogenaamde pentacyclisch oxindolisch alkaloïde ontstekingsremmende effecten hebben, waardoor de aanmaak van belangrijke stoffen die ontstekingen kunnen remmen, zoals tumornecrosefactor-alfa (TNF-alfa), geblokkeerd worden.
Een kleinschalige, oudere studie die in 2002 gepubliceerd werd in The Journal of Rheumatology, heeft aan het licht gebracht dat mensen die lijden aan reumatoïde artritis en die een standaard dosering van het kattenklauwextract namen voor de duur van een jaar (dit extract werd gebruikt naast hun reguliere medicatie) met een vermindering van het aantal pijnlijke gewrichten te maken hadden. Dit in vergelijking tot een controlegroep die gedurende de onderzoeksperiode een placebo gebruikte. Gedurende de onderzoeksperiode werden er overigens slechts enkele geringe bijwerkingen waargenomen.
Artrose
Voor een kleinschalig onderzoek, dat gepubliceerd werd in Inflammation Research, namen mensen die lijden aan artrose in de knie: ofwel een extract van kattenklauw, ofwel een placebo. Na een behandeling van vier weken melde een aanzienlijk groter aantal proefpersonen, dat het kattenklauwextract hadden gebruikt, een verminder van de pijn tijdens het bewegen. De pijn die werd ervaren in rust of gedurende de nacht, evenals de zwelling van de knie, werden echter door het extract van kattenklauw niet minder. Verder kan worden vermeld dat er gedurende de behandelingsperiode geen duidelijke bijwerkingen of veranderingen in de bloed- of leverfunctie aan te wijzen.
Ziekte van Lyme
Een stof die gewonnen wordt uit kattenklauw: samento geheten, wordt in bepaalde gevallen aanbevolen om bacteriën en ontstekingen te bestrijden bij mensen die lijden aan de ziekte van Lyme. In tegenstelling tot kattenklauw, is samento vrij van tetracyclische oxindol-alkaloïden (TOA’s). Dit zijn verbindingen die de effecten van de werkzame stoffen: pentacyclische oxindol-alkaloïden of POA’s, kunnen verzwakken.
Kanker
Sommige vroege reageerbuisstudies suggereren dat pentacyclische oxindolalkaloïden (POA) in kattenklauw antitumoractiviteit kunnen hebben, maar we hebben veel meer bewijs nodig voordat we conclusies kunnen trekken over de effectiviteit ervan of het als een kankerbehandeling kunnen gebruiken (en het mag nooit worden gebruikt om vervang conventionele zorg).
Andere aandoeningen en kwalen
Kattenklauw wordt eveneens gebruikt bij de natuurlijke behandeling van een aantal andere aandoeningen en kwalen. Hierbij kun je onder andere denken aan de behandeling van:
- angsten,
- acne,
- allergieën,
- hoge bloeddruk,
- candida,
- vleesbomen,
- jicht,
- maagontsteking (gastritis),
- cysten in de eierstokken,
- seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s),
- peesontsteking (tendinitis),
- oorsuizingen (tinnitus),
- colitis ulcerosa.
Hoewel kattenklauw voor deze aandoeningen en kwalen aan wordt gewend is er niet genoeg wetenschappelijk bewijs voor handen om de effectiviteit in deze gevallen te staven.
Mogelijke bijwerkingen van kattenklauw
Kattenklauw wordt al eeuwenlang als remedie gebruikt, waardoor je wellicht sneller geneigd bent om te denken dat het veilig is, maar helaas is er tot op de dag van vandaag niet voldoende onderzoek gedaan om de veiligheid van dit natuurgeneesmiddel vast te stellen.
Bijwerkingen van het gebruik van kattenklauw die bekend zijn, zijn onder andere:
- misselijkheid,
- hoofdpijn,
- duizeligheid,
- diarree,
- verlaging van de bloeddruk.
Eén rapport bracht kattenklauw zelfs in verband met acute interstitiële nefritis (een allergische ontstekingsreactie die ontstaat in de nieren) en een casestudy meldde dat een vrouw die supplementen gebruikte die silica bevatten, zoals die voorkomen in kattenklauw, nierstenen ontwikkelde die volledig op waren gebouwd uit silicaat.
Op het ogenblik dat je geneesmiddelen gebruikt, dan is het altijd zaak dat je eerst je behandeld arts raadpleegt voordat je kattenklauw gaat gebruiken. Het kruid kan namelijk de effectiviteit van een heleboel medicijnen veranderen. Zo heeft het kruid ondermeer invloed op:
- Allergiemedicatie, zoals fexofenadine,
- Antischimmelmiddelen, zoals ketoconazol,
- Antiretrovirale middelen, zoals hiv-remmers,
- Geneesmiddelen die de bloeddruk beïnvloeden,
- Bloedverdunnende geneesmiddelen,
- Medicatie die kanker moet behandelen, zoals paclitaxel of vinblastine
- Cholesterolverlagende medicatie, zoals lovastatine,
- Diuretica (vochtafdrijvende- of plasmedicatie)
- Immuunonderdrukkende middelen
- Orale anticonceptiemiddelen, zoals anticonceptiepillen.
Op het ogenblik dat je lijdt aan auto-immuunziekte, bijvoorbeeld Type 1 diabetes, multiple sclerose, lupus en de ziekte van Crohn, maar ook wanneer je last hebt van bloedingsstoornissen, tuberculose, leukemie, leverziekte, nierziekte of als je een orgaantransplantatie hebt ondergaan, dan mag je onder geen beding kattenklauw gebruiken, alleen als je behandeld arts dit voorschrijft en het toezicht houdt over het gebruik ervan. Wanneer je kattenklauw gebruikt, dan dien je dit ten minste twee weken voor een geplande operatieve ingreep worden gestaakt. Verder mogen zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven geen kattenklauw gebruiken.
Kattenklauw mag overigens niet worden verward met een ander kruid catclaw acacia, una de gato of Acacia gregii, waarvan aan mag worden genomen dat dit een verbinding bevat die gerelateerd is aan cyanide en dus absoluut niet oraal in mag worden genomen.
Slotopmerking
Ondanks het feit dat kattenklauw nog steeds erg populair is, wordt er slechts weinig onderzoek naar gedaan. Tot nu toe zijn er alleen maar wat oudere, kleinschalige onderzoeken en laboratoriumstudie voor handen. Totdat er grootschalige onderzoeken uit worden gevoerd die de effecten van kattenklauw kunnen staven, is het dan ook nog te vroeg om het kruid aan te bevelen voor de behandeling van allerlei aandoeningen of kwalen.
Hoewel de studies die zijn uitgevoerd geen duidelijke bijwerkingen hebben laten zien, heeft kattenklauw toch een zeker effect op een aantal medicijnen en die je het gebruik dan ook te vermijden op het moment dat je lijdt aan bepaalde medische aandoeningen of kwalen. Indien je echter nog steeds van plan bent om kattenklauw te gaan gebruiken, dan doe je er verstandig aan om dit met je behandeld arts te gaan bespreken. Je arts kan je immers precies vertellen of je dit kruid geschikt voor je is en hoe je het op een veilige manier kunt gaan gebruiken.
