De hand-voet-mondziekte is een ziekte die wordt veroorzaakt door een infectie met een virus. Symptomen van deze ziekte zijn:
- zweren of ontstekingen in of rondom de mond,
- huiduitslag of blaren op de handen, de voeten, de benen of de billen.
Ondanks het feit dat de symptomen van hand-voet-mondziekte niet als aangenaam zullen worden ervaren, is de ziekte niet ernstig van aard.
Ieder mens kan last krijgen van hand-voet-mondziekte, maar kinderen die jonger zijn dan 10 jaar hebben de meeste kans om besmet te raken met het verantwoordelijke virus en dus om de ziekte te ontwikkelen. Er zijn echter een aantal stappen die je kunt ondernemen om de symptomen van hand-voet-mondziekte te verlichten als je de ziekte onverhoopt op hebt gelopen.
Wat veroorzaakt hand-voet-mondziekte?
De virussen die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van hand-voet-mondziekte zijn de zogenaamde coxsackievirus a16 en enterovirus 71. Indien je vermoed dat je kind is besmet met een verantwoordelijk virus, dan is het zaak om dit met je huisarts te bespreken. Een kind kan hand-voet-mondziekte oplopen door het hebben van contact met iemand die de ziekte al heeft, of wanneer er contact is geweest met een voorwerpt waarop het virus zich bevindt, zoals een stuk speelgoed, een tafel of een deurknop. Het verantwoordelijke virus heeft de neiging om zich eenvoudiger te verspreiden in de zomer- en herfstmaanden.
Symptomen van hand-voet-mondziekte
Vroege symptomen van hand-voet-mondziekte kunnen bestaan uit:
- koorts en een pijnlijke keel zijn (bij jongere kinderen zijn dit doorgaans koorts in combinatie met verminderde eetlust of minder willen drinken),
- pijnlijke blaren die lijken op koortsblaasjes waar worden genomen aan de binnenkant van de mond van een kind (vaak achterin de mond) of op de tong .
- een kind kan een dag of twee een vorm van huiduitslag krijgen op de handpalmen of op de voetzolen nadat de eerste symptomen zich hebben gemanifesteerd.
- Deze huiduitslag kan overgaan in blaren, terwijl er platte plekken of zweren kunnen ontstaan op de knieën, de ellebogen of de billen.
Een kind kan last krijgen van al deze symptomen, of maar met één of twee ervan te maken hebben. Als gevolg van de zweren in de mond kan er pijn ontstaan bij het slikken, dus dien je er toch voor te zorgen dat je zieke kind genoeg vocht en calorieën binnenkrijgt.
Hoe wordt hand-voet-mondziekte gediagnosticeerd?
Een (huis)arts zal vragen gaan stellen over de symptomen van het zieke kind en tevens kijken naar eventueel aanwezige zweren of huiduitslag. Dit is in de regel voldoende om te bepalen of er sprake is van hand-voet-mondziekte, zonder dat er extra onderzoeken of tests uitgevoerd hoeven worden. Maar in bepaalde gevallen zullen er weefselmonsters uit de keel, van het bloed of van de ontlasting worden genomen.
Hoe wordt hand-voet-mondziekte behandeld?
De hand-voet-mondziekte moet na 7 tot 10 dagen vanzelf weer zijn verdwenen. Tot op de dag van vandaag is er immers geen behandeling of vaccin voor deze ziekte voor handen. Het enige dat je kunt doen als je kind te maken heeft met hand-voet-mondziekte, is waar mogelijk verlichting bieden van de symptomen met behulp van:
- Vrij verkrijgbare pijnstillers zoals ibuprofen of paracetamol, maar eventueel ook met een verdovende mondspray. Gebruik echter nooit aspirine voor de bestrijding van pijn omdat dit middel ernstige complicaties kan veroorzaken bij kinderen.
- Koude traktaties zoals ijslolly’s, yoghurt of smoothies om de zere keel mee te verlichten.
- Speciale lotions om de jeuk mee te verlichten, zoals calamine, deze kan immers helpen tegen de vervelende gevolgen van de huiduitslag.
Stop de verspreiding van hand-voet-mondziekte
Een kind is het meest besmettelijk in de eerste 7 dagen na het uitbreken van de eerste symptomen. Toch kan het verantwoordelijke virus nog dagen of zelfs weken in het lichaam achterblijven nadat de symptomen weer zijn verdwenen en kan het zich door middel van speeksel of ontlasting alsnog verder verspreiden. De beste manier om dat te voorkomen is om de handen van het kind geregeld goed te wassen. Dat geldt uiteraard ook voor jou als ouder of verzorger, nadat je een luier hebt verwisseld of een loopneus van het zieke kind af hebt geveegd.
Een kind dient echter altijd koorts- en symptoomvrij zijn voordat het weer naar school of de kinderopvang gaat. Indien je niet zeker weet of een kind nog altijd besmettelijk is, dan doe je er goed aan dit met je huisarts te bespreken. Verder dien je de betreffende school of kinderopvang te raadplegen over hun beleid ten aanzien van de terugkeer van een kind na een dergelijke ziekte.
In tegenstelling tot wat nog altijd heel veel mensen denken, is hand-voet-mondziekte niet hetzelfde als mond- en klauwzeer, dat afkomstig is van een ander virus en alleen van invloed is op dieren. Deze ziekte kan dus niet op de mens over worden gedragen.
