Smeerwortelcrème is een natuurlijk product dat gemaakt wordt van het kruid Symphytum officinale. Dit kruid kan tot de familie van de borage worden gerekend. De crème wordt eveneens aangeduid als smeerwortelzalf, pommade of gel en van dit product wordt gezegd dat het op het een natuurlijke manier ontstekingen kan remmen en pijn kan verlichten als deze rechtstreeks op de huid aan wordt gebracht. Voorstanders van het gebruik van smeerwortelcrème beweren dat dit product zelfs een breed scala aan andere aandoeningen en letsels zou kunnen behandelen.
In de smeerwortelcrème zitten een aantal verschillende stoffen waarvan wordt vermoed dat deze gunstige eigenschappen bezitten, onder andere kun je hierbij denken aan: ontstekingsremmende verbindingen en de stof allantoïne (hiervan wordt gedacht dat deze de genezing van wonden kan bespoedigen door de celgroei te stimuleren).
Waarom wordt smeerwortelcrème gebruikt?
In het gros van de gevallen wordt smeerwortelcrème gebruikt als een kruidengeneesmiddel bij bijvoorbeeld pijnlijke spier- en gewrichtsaandoeningen, zoals pijn in de onderrug, artrose en verstuikingen. In de alternatieve geneeskunde wordt smeerwortelcrème eveneens ingezet als er sprake is van de volgende problemen:
- kneuzingen
- breuken
- jicht
- reumatoïde artritis
- verstuikingen en verrekkingen
- wonden
De voordelen van smeerwortelcrème
Hieronder hebben we een aantal belangrijke bevindingen over de mogelijke gezondheidsvoordelen van smeerwortelcrème voor je op een rijtje gezet en van een korte toelicht voorzien:
Rugpijn
Smeerwortelcréme kan rugpijn helpen verlichten, althans volgens een onderzoek, dat dateert uit 2010 en dat gepubliceerd is in British Journal of Sports Medicine. De studie had betrekking op 120 patiënten die last hadden van acute pijn in de boven- of de onderrug. Elke proefpersoon werd voor de duur van vijf dagen behandeld met smeerwortelzalf of met een placebo. De onderzoeksresultaten lieten vervolgens zien dat de pijnintensiteit gemiddeld 95,2 procent daalde binnen de groep proefpersonen die de smeerwortelcrème gebruikte (dit in vergelijking met de 37,8 procent die in de placebogroep waar kon worden genomen).
Artrose
Smeerwortelcréme kan helpen bij mensen die lijden aan osteoartritis in de knie, dat stelt tenminste een onderzoek dat in 2007 gepubliceerd werd in Phytomedicine. Voor dit onderzoek werd aan 220 mensen met artrose in de knie een drie weken durende behandeling met smeerwortelcrème, of een placebo, gegeven. Aan het einde van de onderzoeksperiode lieten de proefpersonen die de smeerwortelcrème gebruikten een significant grotere verbetering zien op het gebied van de mate van de pijn, hun mobiliteit en hun kwaliteit van leven (vergeleken met de deelnemers die tot de placebogroep behoorden).
Daarnaast kwam er in een studie uit 2011, die gepubliceerd werd in Journal of Chiropractic Medicine, naar voren dat smeerwortelcrème betere resultaten wist te boeken, dan een placebo, bij de pijnverlichting, het terugdringen van de stijfheid en het verbeteren van het lichamelijk functioneren. Voor de studie werden 43 patiënten met artrose in de knie voor de duur van zes weken behandeld.
In een later onderzoek (dat in 2012 gepubliceerd werd in Osteoarthritis Cartilage) werd echter enig bewijs gevonden dat het plaatselijk aanbrengen van smeerwortelcrème met de pijn verminderde, maar verder geen enkel effect had op de aard van de ontsteking of op de afbraak van kraakbeen. De resultaten werden beoordeeld nadat de proefpersonen voor de duur van 12 weken waren behandeld.
Verstuikte enkel
Verschillende onderzoeken tonen aan dat smeerwortelcrème wellicht nuttig kan zijn bij het behandelen van verstuikte enkels. In een, in 2005 gepubliceerde studie in Phytomedicine, ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld dat smeerwortelzalf even effectief kan zijn als Diclofenac-gel (een plaatselijk aangebrachte zogenaamde niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel, een zogenaamde NSAID). Hierbij werd gekeken naar het verminderen van pijn die door de verstuikte enkel werd veroorzaakt. De studie had betrekking op 164 proefpersonen met die last hadden van een verstuikte enkel en die allemaal ongeveer een week werden behandeld.
Wondgenezing
Smeerwortelcréme kan wellicht een interessante bijdrage leveren als het gaat om de behandeling van wonden, zo blijkt althans uit een onderzoek, dat dateert van 2012 en dat gepubliceerd werd in het Duitse tijdschrift Drug Research. Bij dit onderzoek waren 108 kinderen betrokken (in de leeftijd van 3 tot 12 jaar), van wie recent een pees of spier afgescheurd. De onderzoekers gaven de kinderen een behandeling met een crème, met ofwel 10 procent smeerwortelextract of met 1 procent smeerwortelextract. Bij de proefpersoontjes die de crème kregen met de hogere concentratie smeerwortelextract werd vervolgens een genezingspercentage van 50 procent in 0,9 dagen eerder bereikt (dit in vergelijking met het genezingspercentage bij de kinderen die een lagere dosis smeerwortel toegediend kregen). Bovendien werd door zowel de kinderen, hun ouders als de behandeld artsen de effectiviteit van de 10 procent crème als aanzienlijk beter beoordeeld dan de crème die slechts 1 procent smeerwortelextract bevatte.
Mogelijke bijwerkingen van smeerwortelcrème
Smeerwortel bevat zogeheten pyrrolizidine-alkaloïden, dit zijn stoffen die leverschade, kanker en zelfs de dood tot gevolg kunnen hebben. Om die reden mag je deze stoffen dus in geen geval via de mond (oraal) innemen. De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft orale smeerwortelproducten dan ook verboden. Vanwege het feit dat deze giftige stoffen eveneens door de huid op kunnen worden genomen, bestaan er dus ook zorgen over de veiligheid van smeerwortelcrème die op de huid aangebracht wordt. De crème wordt doorgaans slechts in kleine hoeveelheden en voor een zeer korte periode gebruikt.
Deskundigen raden dan ook aan om smeerwortelcrème langer dan 10 dagen op rij, en niet langer dan vier tot zes weken per jaar, te gebruiken. Dit is echter een algemene richtlijn omdat een veilig gebruik eveneens af zal hangen van een aantal andere factoren, zoals de dikte van de huid.
Op het ogenblik dat je van plan bent om de smeerwortelcrème te gaan gebruiken, dan dien je vooraf eerst je behandeld arts te raadplegen om samen op een juiste manier de voor- en nadelen af te wegen en het product alleen onder zijn of haar toezicht te gaan gebruiken.
Smeerwortelcrème mag echter in geen geval op een beschadigde huid of op een open wond aan worden gebracht. Ook dien je het product niet te gebruiken wanneer je lijdt aan een leverziekte of aan kanker, maar evenmin als je medicijnen gebruikt die de lever aantasten. Kinderen, ouderen en zwangere of borstvoeding gevende vrouwen mogen zelfs helemaal geen smeerwortel gebruiken in welke vorm dan ook.
Slotopmerking
Ondanks dat er studies zijn gevonden die suggereren dat smeerwortelcrème enkele pijnstillende voordelen zou kunnen bieden, zijn er aanvullende grootschalige klinische onderzoeken nodig om deze effecten ook daadwerkelijk te kunnen staven. Gezien de zorgen met betrekking tot de veiligheid, mag de crème alleen worden gebruikt onder toezicht van een arts.
De nummer één oorzaak van ziekteverzuim en invaliditeit wereldwijd: rugpijn, wordt in meestal behandeld met geneesmiddelen (zoals met vrij verkrijgbare pijnstillers). Andere alternatieve therapieën kunnen echter ook helpen om de pijn te verlichten. Onderzoeken hebben aangetoond dat bijvoorbeeld het ondergaan van nek- en rugmassages, of het doen van yogaoefeningen, kan helpen bij de verlichting van de pijn en mensen die last hebben van rug- of gewrichtsproblemen beter laten functioneren. Er is eveneens enig bewijs dat capsaïcine crème eveneens zou kunnen helpen om tijdelijk de pijn te verzachten.
