Kromme benen is een aandoening die in alle leeftijdsgroepen voor kan komen en die een breed scala aan oorzaken kent. Bij bepaalde personen zijn kromme benen echter een probleem dat een zekere medische behandeling vereist, terwijl bij anderen is het wellicht als een normaal onderdeel van een ontwikkeling kan worden beschouwd.
Oorzaken van kromme benen
Er zijn een aantal uiteenlopende oorzaken van kromme benen bekend:
- Als onderdeel van een normale ontwikkeling: wanneer een kind zich ontwikkelt, dan zullen de verschillende delen van het lichaam in een ander tempo gaan groeien. Als gevolg daarvan kan de uitlijning van het skelet veranderen waardoor de benen er ongewoon uit gaan zien op een bepaalde leeftijd. De meest voorkomende oorzaak van kromme benen in de peuterleeftijd is gewoon een normaal onderdeel van de ontwikkeling van het kind. In de regel, wanneer het kind jonger is dan 2 jaar, worden kromme benen gezien als een normaal proces dat in verband kan worden gebracht met het zich ontwikkelende skelet. De hoek van de kromming zal rond een leeftijd van 18 maanden vaak een piek laten zien om vervolgens geleidelijk weer te verdwijnen in de loop van het jaar dat volgt. Doorgaans worden kinderen van deze leeftijd simpelweg geobserveerd om er zo voor te zorgen dat de uitlijning van hun skelet weer normale proporties aanneemt als ze verder groeien.
- Ziekte van Blount: de ziekte van Blount is een aandoening die voor kan komen in de kindertijd en de periode van adolescentie. Het probleem bij kinderen die lijden aan deze ziekte is dat er sprake is van een abnormale groeischijf aan de bovenzijde van het scheenbeen (tibia). Bij erg jonge kinderen kan het lastig zijn om de ziekte van Blount niet te verwarren met normale stoornissen in de ontwikkeling, maar kinderen die lijden aan de ziekte van Blount zullen geen geleidelijke verbetering laten zien en de gemaakte röntgenopnames van hun groeischijf zullen karakteristieke afwijkingen in beeld brengen.
- Engelse ziekte (Rachitis): de Engelse ziekte is vandaag de dag in ontwikkelde landen een zeer zeldzame aandoening geworden, ondanks dat de ziekte nog altijd veel voorkomt in andere delen van de wereld. De meest voorkomende oorzaak van de Engelse ziekte is een tekort aan voeding waarbij een aantal van de meest belangrijke voedingsstoffen voor een goede gezondheid van de botten onvoldoende aanwezig zijn. Rachitis kan het gevolg zijn van een gebrek aan calcium, fosfor of vitamine D. Gelukkig is, met de komst van verrijkte voedingsmiddelen, de voedingswaarde van in de meeste gevallen voldoende hoog om de Engelse ziekte niet erg gebruikelijk in de goed ontwikkelde landen op aarde.
- Artrose: bij volwassenen is de meest voorkomende oorzaak van kromme benen het gevolg van artrose of artritis in de knieën. Deze aandoening kan het kraakbeen en het omliggende botweefsel rondom het kniegewricht wegslijten. Op het ogenblik dat de slijtage gelijkmatig verdeeld is, dan zal er geen misvorming te verwachten zijn, maar indien de slijtage meer aan de binnenzijde van het kniegewricht is gemanifesteerd, dan zal er in veel gevallen wel een misvorming met kromme benen het gevolg zijn. Vaak komt de mate van kromming van de benen overeen met de ernst van de artritis die de binnenzijde van het kniegewricht weg heeft gevaagd.
Behandelmogelijkheden voor kromme benen
De behandeling van kromme benen is volledig afhankelijk van de oorzaak van de aandoening. Om de oorzaak van een probleem nauwkeurig vast te kunnen stellen, dien je te worden beoordeeld door een arts. Nadat je aan een lichamelijk onderzoek bent onderworpen, kan de arts onderzoeken, zoals röntgenfoto’s, uit laten voeren die meer informatie kunnen geven over de uitlijning van de beenderen en eventueel aanwezige afwijkingen.
Bij jonge kinderen die jonger zijn dan 2 jaar oud, worden kromme benen vrijwel altijd beoordeeld om te zien of, in de loop van de verdere groei en ontwikkeling, de aandoening spontaan weer zal verdwijnen. Kinderen die lijden aan de ziekte van Blount kunnen echter een chirurgische behandeling nodig hebben om de groei van het scheenbeen te veranderen of om de botten opnieuw goed uit te lijnen, de ernst van de aandoening en de resterende groei zullen bepalende factoren zijn voor de behandeloptie die gekozen gaat worden.
Volwassene mensen die lijden aan een ernstige vorm van artritis overwegen vaak een operatieve ingreep waarbij de knie wordt vervangen. Indien de volwassene echter nog vrij jong is, bijvoorbeeld nog maar 20, 30 of 40 jaar is, dan kan hij of zij een chirurgische procedure overwegen om het bot opnieuw uit te kunnen lijnen. Door middel van deze procedure, dit wordt in de medische wereld ook wel aangeduid als een osteotomie, dan kunnen de krachten die op het kniegewricht werken dikwijls af worden gewend van het ongezonde gedeelte van het gewricht naar het gezonde deel ervan.
