Gember is een specerij dat afkomstig is van de wortelstokken van een plant uit de Gemberfamilie: Zingiber. Deze specerij wordt gewoonlijk gebruikt in veel Aziatische- Ayurvedische- en oosterse keukens. Gember is familie van kurkuma en wordt veel gebruikt door mensen die lectine willen vermijden, bijvoorbeeld omdat ze een bepaalde overgevoeligheid daarvoor hebben. Verder kan gember gebruikt worden als een pijnstiller en ingezet worden bij de behandeling van degeneratieve aandoeningen vanwege het feit dat van deze specerij bekend is dat deze een antimicrobiële-, antioxiderende en ontstekingsremmende werking heeft.
Actieve bestanddelen in gember
Actieve verbindingen die voorkomen in gember zijn onder andere:
- gingerol,
- shogaol,
- paradol,
- zingerone,
- zerumbone,
- 1-dehydro-(10)-gingerdion,
- terpenoïden,
- flavonoïden.
Al deze verbindingen werken als een antioxidant, terwijl sommige van hen kunnen zelfs helpen om bepaalde kankers te voorkomen en hebben daarnaast een ontstekingsremmende en pijnstillende- en antimicrobiale werking. Verder zullen bepaalde verbindingen je lever helpen beschermen tegen schadelijke invloeden.
Gewezen gezondheidsvoordelen van gember
- Ontstekingsremmende werking van gember, 1-Dehydro-(10)-gingerdion, is een actief bestanddeel in gember, dan een soortgelijke ontstekingsremmende werking heeft als NSAIDs (zoals aspirine en ibuprofen). De gember zal de activiteiten weten te stoppen van de stoffen die ongewenst het lichaam binnen zijn gedrongen, maar ook de productie van ontstekingschemicaliën (leukotrienes en prostaglandines aanpakken. Verder remt gember de afgifte van de ontstekingsbevorderende (pro-inflammatoire) cytokines uit de macrofagen. Ook heeft gember bij menselijke proefpersonen serum-CRP verminderd. Bovendien is klinisch aangetoond dat gember een groot aantal andere medicinale voordelen kent, onder andere:
- Gember is een effectieve pijnstiller, Zo zal slechts 2 gram gember per dag lichte spierpijn verminderen die is ontstaan door weerstandsoefeningen en langdurig hardlopen. Dit zal in het bijzonder het geval zijn als de gember voor minimaal 5 dagen wordt ingenomen. Gember is even effectief als diclofenac (dit is pijnstillend medicijn dat valt onder de een NSAIDs) en kan de pijn goed in de hand houden zonder problemen in het spijsverteringssysteem te veroorzaken.
- Gember werkt tegen menstruatiepijn en weet aanzienlijke pijn beter te onderdrukken dan enig placebo. Verder heeft gember laten zien dat het even effectief is als bijvoorbeeld mefenaminezuur (eveneens een pijnstiller uit de groep van NSAIDs),
- Gember helpt bij de verlichting van osteoartritis, bepaalde onderzoeken hebben aangetoond dat gember een verbeterende uitwerking heeft op osteoartritis, terwijl andere studies laten zien dat gember enkel effectief is gedurende de eerste behandeling. Er zal dus aanvullend onderzoek nodig zijn om de effectiviteit ervan te achterhalen.
- Gember helpt bij allergieën en astma, en daarnaast is dit specerij beter voor mensen die lijden aan Th2 dominantie. Zerumbone is een actief bestanddeel in gember dat de reactie van Th1 dominatie zal verbeteren en ook zal deze stof mensen helpen die een allergie hebben ontwikkeld voor het eiwit (albumine) dat voorkomt in het wit van een ei. Ook kan gember mensen helpen die lijden aan astma bij het onderdrukken van de Th2 dominantie. Gember is namelijk in staat om lichte spiersamentrekkingen in de luchtwegen verminderen die door de stof acetylcholine in de luchtweg opgewekt worden.
- Gember helpt bij eczeem, shogaol is een bestandsdeel van gember dat allergische dermatitis (eczeem) kan verlichten door middel van cytokineremming en door de Nrf2 antioxidant te activeren. Eczeem is een aandoening die kan worden gerekend onder de Th2 dominante aandoeningen. Om die reden is het logisch dat gember een gunstige uitwerking heeft.
- Gember bevordert de werking van de darmen, dit door de verhoging van prostaglandinen in de maagwand (terwijl NSAIDs deze juist laten afnemen) bij patiënten mensen die lijden aan osteoartritis die maagproblemen hebben ontwikkel na het gebruik van een NSAID gedurende een langere tijd. Dierproeven bevestigen dat gember de kwetsuren aan de maag terug weet te brengen, mogelijk doordat de groei van de Helicobacter pylori wordt afgeremd en door de vermindering van de aanmaak van maagzuur.
- Gember helpt tegen misselijkheid en braken, door overactivatie van de tiende hersenzenuw (nervus vagus) te voorkomen. Deze zenuw is immers verantwoordelijk voor prikkels die misselijkheid en braken door de werking van serotonine in het spijsverteringskanaal af te remmen. Gember is dan ook een uitstekende, en effectieve, manier om zonder medicatie ochtendmisselijkheid tegen te gaan in het begin van een zwangerschap. Daarnaast zal gember helpen bij de bestrijding van misselijkheid en braken wanneer deze als bijwerking van bepaalde geneesmiddelen optreden, zelfs las het gaat om chemotherapie.
- Gember kan maagklachten verlichten door de peristaltiek in de darmen te stimuleren. Toch is het precieze effect van gember voor diverse zoogdiersoorten verschillend. Door gember zal de lediging van de maag sneller verlopen. Het aanwezige voedsel zal daardoor eerder in de dunne darm terechtkomen en bij gezonde mensen dus kunnen helpen als zij te veel hebben gegeten of als zij last hebben van indigestie. Een kleinschalig opgezet, dubbelblind en met placebo’s gecontroleerde proef laat zien dat gember mogelijk helpt bij spijsverteringsklachten bij mensen die geregeld last hebben van indigestie. Op de werking van de galblaas heeft gember echter geen effect, maar wel de darmdoorvoer reguleren (in elk geval bij ratten) als de darmen geïrriteerd zijn geraakt door het prikkelbare darmsyndroom.
- Gember beschermt de lever, deze specerij is eveneens een prima hulpmiddel bij de ontgifting van de lever. Het toevoegen van gember aan de voeding, samen met alfa-liponzuur, helpt bij het vertragen van leeftijdsgerelateerde structurele veranderingen (in elk geval bij oude ratten). Tevens kan gember een zekere bescherming bieden aan tuberculosepatienten tegen vergiftiging van de lever als gevolg van de geneesmiddelen die deze ziekte dienen te bestrijden. Eveneens zal gember de nieren en de lever beschermen tegen cadmiumvergiftiging (bij konijnen) en een vergiftiging met aluminium (bij ratten).
- Gember biedt bescherming tegen oxidatieve stress, doordat deze specerij een heleboel krachtige antioxidanten bevat. De stof shogaol zal de antioxidant Nrf2 activeren en zo het lichaam weten te beschermen tegen oxidatieve stress. Gember is bovendien een effectieve antioxidant die deel uit kan maken van een therapie om tuberculose mee te behandelen. Het is zelfs zo dat er aan gember effecten worden toegeschreven die betrekking hebben op het bestrijden of voorkomen van kanker. Meerdere actieve bestandsdelen die in gember voorkomen zijn krachtig en kunnen diverse aandoeningen helpen verlichten of zelfs voorkomen.
- Gember kan de cellen die kanker kunnen veroorzaken doden door middel van apoptose (celdood). Terpenoïden in gember zijn in staat om celdood op te wekken in de zogenaamde endometriume kankercellen door middel van het activeren van de stof p53. Hetzelfde zal, de in gember voorkomende stof, Zerumbone, kunnen doen als het gaat om cellen die alvleesklierkanker veroorzaken.
- Gember kan kankercellen gevoelig maken voor straling, de verantwoordelijke stof hiervoor is Zerumbone. Deze stof is immers in staat om kankercellen in de dikke darm gevoelig te maken voor straling zodat de behandeling meer effect kan oogsten.
- Gember kan de groei van kankercellen afremmen, de stof 6-gingerol die in deze specerij voorkomt, is in staat om de groei van de kankercellen in de lever (hepatoom) en het bot (osteosarcoom) afremmen.
- Gember zal de groei stoppen van nieuwe bloedvaten die kankercellen in staat stellen om zich verder te ontwikkelen, kankercellen kunnen zich namelijk gaan ontwikkelen doordat er nieuwe bloedvaten ontstaan (angiogenese). Gember zal deze groei van bloedvaten tegen kunnen gaan bij huidkanker. Zerumbone zal iets soortgelijks doen, maar dan door NF-κB te blokkeren in de maag, alvleesklier, eierstok en dikke darmkanker en zo de groei van aanwezige kankercellen een halt toe te roepen. Waarnemingen die gedaan zijn bij muizen met melanoomcellen en die met 6-gingerol geïnjecteerd zijn, laten zien dat de groei van nieuwe bloedvaten werd geremd.
- Gember biedt bescherming aan het DNA, van de essentiële olie die gemaakt is van gember is bekend geworden dat deze in staat is om schade aan het DNA als gevolg van schimmeltoxine (aflatoxine) te beschermen ook het DNA in sperma kan door gember worden beschermd tegen oxidatieve stress. Dit zou dus betekenen dat de specerij eveneens kan helpen om de vruchtbaarheid van mannen te verbeteren.
- Gember gaat de uitzaaiing van kankercellen tegen, de stof 6-Gingerol zal het uitzaaien van borstkankercellen afremmen zo geeft een onderzoek van cellen uitgewezen.
- Gember kan helpen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten, zo zal de specerij een verbetering ten toon spreiden als het gaat om het cholesterolgehalte in het bloed oftewel het triglyceridengehalte. Verder kan gember allerlei andere bloedwaarden verbeteren zoals de bloedsuikerwaarden. Tevens is gember in staat om de bloeddruk te verlagen door veranderingen aan te brengen in het zenuwstelsel door middel van het stimuleren van de zogenaamde muscarine receptoren en de blokkering van calcium-101 in de bloedstroom.
- Gember kan aderverkalking tegengaan, de stof 6-Gingerol, die in deze specerij voorkomt, kan cellen beschermen en op die manier de bloedvaten eveneens oxidatieve stress tegengaan. Dit zou bovendien suggereren dat de stof eveneens kan helpen bij het voorkomen van aderverkalking.
- Gember helpt de metabolische gezondheid op peil houden en onder andere de bloedsuikerwaarden verbeteren. Verder zal gember ervoor zorgen dat de nuchtere bloedsuikerwaarden wordt verlaagd.
- Gember helpt bij Niet-alcoholische leververvetting, voor de duur van twaalf weken suppletie met twee gram gember per dag zal een duidelijke vermindering laten zien als het gaat om verschillende leverenzymen, ontstekingsremmende cytokines en insulineresistentiewaarden. Dit in vergelijking met het gebruik van een placebo. Essentiële gemberolie zal de lever beschermen tegen niet-alcoholische lever vervetting en daaraan verwante metabolische aandoeningen die optreden bij muizen met obesitas die een vetrijk dieet volgen. Een behandeling met gember zal helpen bij het verminderen van leververvetting als gevolg van fructose en verhoogde triglyceridewaarden bij ratten waarbij de koolhydraatsensor van de lever aan het werk werd gezet
- Gember is in staat om obesitas veroorzaakt een slecht dieet beperken, bij muizen met een vetrijk dieet kan dit specerij overgewicht voorkomen en het uithoudingsvermogen tijdens het doen van oefeningen verbeteren. Dit alles door bepaalde genen te activeren.
- Gember heeft een antimicrobiale werking en kan dus op een effectieve manier werken tegen virussen, microben en schimmels. Doordat het gros van de studies uitgevoerd zijn in onderzoeken die zich hebben gericht op de cellen zal er nog nader klinisch onderzoek moeten volgen om de veiligheid en de effectiviteit van deze specerij te bevestigen bij de behandeling van besmettelijke ziektes.
- Verse gember (dus geen gedroogde variant) remt verkoudheidsvirussen, de specerij zal voorkomen dat verkoudheidsvirussen het lichaam van een mens binnendringen. Dit is aangetoond in een op cellen gebaseerde studie.
Gember dood slechte bacteriën, met een onverhit ethanolextract (tinctuur) gemaakt van gember kenmerkt zich door de antibacteriële effecten tegen ziekteverwekkende bacteriën, zoals:
- Staphylococcus aureas,
- Staphylococcus pneumoniae,
- Haemophilus influenzae,
- Pseudomonas aeroginosa,
- Salmonella typhimurum,
- Escherichia coli.
Methanol extracten die gemaakt zijn van gember remmen op een effectieve manier de groei van 19 stammen van de Helicobacter pylori, zelfs de stammen die resistent zijn geworden voor medicijnen.
Gember is een effectief antischimmelmiddel: wanneer het gaat om concentraties die beneden de 1 mg/ml liggen en kan bijvoorbeeld de groei van de schimmel dat verantwoordelijk is voor candida bestrijden.
Gebruik en dosering van gember
- 1 gembercapsule (van 1.2 gram) is doorgaans werkzaam voor een effectieve spijsvertering.
- 2 gram per dag is een goed onderzochte dosering als het gaat om het ontstekingsremmend effect.
- Gemberthee, of een waterextract van gember, kan helpen om symptomen van een verkoudheid of de spijsvertering te verlichten.
- Gembersap (wel vers geperst natuurlijk) is de enige effectieve vorm van gember om verkoudheidsvirussen af te weren, nog voordat de klachten erger worden.
Je moet je echter wel bedenken dat een hoge dosering gember voor reflux en maagproblemen kan zorgen. Toch kun je gember veilig gebruiken als je niet meer dan 10 gram gebruikt, de kans op averechtse effecten die teweeg worden gebracht door het overmatig gebruik van deze specerij, zal echter van persoon tot persoon kunnen verschillen.
Risico’s en bijwerkingen van gember
Sommige mensen kunnen overgevoelig reageren als zij gember gaan gebruiken. Het kan echter ook gebeuren dat gember maar een kleine, of helemaal geen bijwerking, heeft maar wel ervoor zorgt dat sommige mensen last krijgen van zure oprispingen (reflux). Hoewel gember bloedpropjes aan kan pakken, is het niet verstandig om deze specerij te gebruiken in plaats van een bloedverdunnend medicijn. De effect van het gebruik van gembersupplementen op de langere termijn zijn tot op de dag van vandaag nog niet volkomen duidelijk.
Gember bevat actieve stoffen die de activiteit van het menselijke cytochrome P450 kunnen onderdrukken, zodat het kan reageren op andere medicijnen die worden gebruikt. De geneesmiddelen kunnen veranderen door de cytochrome P450 enzymen.