Wanneer je ooit (vaak in je kindertijd) een keer waterpokken hebt gehad, dan zul je de veroorzaker van deze ziekte (het Varicellla zoster virus) niet meer kwijtraken uit je lichaam. Voor de rest van je leven zal het virus zich namelijk verschansen in bepaalde zenuwcellen in je ruggenmerg. In het bijzonder wanneer je weerstand verminderd raakt zal het virus, zelfs na jaren, plotseling weer actief kunnen worden en er zona (ofwel gordelroos) kunnen ontstaan.
Wat zijn de symptomen van Zona of gordelroos
Zona kan in feite over heel je lichaam voorkomen, toch wordt vooral de gordel rondom je buik en taille meestal aangedaan. Aan dit fenomeen heeft zona daarom ook haar andere benaming gordelroos te danken. In ernstige gevallen kan zona ook bij de ogen en in het gezicht ontstaan. In dergelijke gevallen dien je altijd een arts te waarschuwen omdat zona op deze plaatsen van het lichaam tot serieuze complicaties zou kunnen leiden.
In het begin zal zona zich manifesteren in de vorm van pijn en tintelingen op één plaats van de huid. Mensen die lijden aan zona omschrijven deze pijn doorgaans als: jeukend, brandend of als een elektrisch stroompje. Wanneer dergelijke pijn wordt gevoeld zal er op de huid zelf echter nog niet van zona te zien zijn. Naast de vervelende pijn kun je ook last krijgen van koorts of je niet lekker voelen.
De kenmerkende rood gekleurde huiduitslag van zona zal pas na enkele dagen tevoorschijn komen. Op de huid zullen dan kleine blaasjes te zien zijn die met vocht zijn gevuld. Deze blaasjes veroorzaken niet alleen een hevige jeuk maar zijn doorgaans ook erg pijnlijk.
De huid voelt branderig aan en is overgevoelig. Na twee tot zes weken zal de roodheid van de huid wegtrekken en zullen de blaasjes beginnen uit te drogen. De korstjes die vervolgens op de huid zullen verschijnen, kunnen kleine littekentjes veroorzaken. Bij bepaalde mensen kan de pijn maanden, en zelfs jaren, aan blijven houden. Dit fenomeen staat bekend als het post herpetische pijn syndroom.
Zona
- Vooral rond je taille en op je buik
- In je gezicht en rond je ogen
- Heel je lichaam
- Pijn
- Rode blaasjes gevuld met vocht
- Jeuk
- Gevoeligheid
- Zenuwpijn
- Via vocht in de blaasjes
- Via de lucht.
- Een trigger door iemand die lijdt aan waterpokken.
Is zona besmettelijk?
In het bijzonder als de blaasjes, die bij zona op de huid verschijnen, zichtbaar zijn dan zal het virus erg besmettelijk zijn. Het kan worden overgedragen op een ander door middel van het vocht dat zich in de blaasjes bevindt, maar ook via de lucht. Een infectie met het varicella virus is niet zonder risico’s voor pasgeboren baby’s en kinderen. Op het moment dat je lijdt aan zona is het zaak om niet in de buurt van deze kleintjes te komen.
Daarnaast bestaat er overigens ook een kans dat personen, die een verminderde afweer hebben, door kinderen die lijden aan waterpokken zona gaan ontwikkelen. In beide bovengenoemde gevallen dien je je huisarts in te lichten over de besmetting. Deze kan dan een juiste diagnose stellen en passend advies geven.
Postherpetische neuralgie
Na een uitbraak van zona kan er een hevige, stekende zenuwpijn ontstaan die chronisch van aard is. Deze pijn zal in het bijzonder vaak voorkomen op de borstkast, hepen en schouders. Verder kun je er ook last van krijgen in je gezicht waarbij je te kampen krijgt met een hevige aangezichtspijn (trigeminusneuralgie). Het ontstaan van zenuwpijn na het doormaken van zona komt gelukkig slechts bij een klein deel van de mensen voor. Vooral mensen met een verslechterde afweer of die lijden aan kanker zullen hier eerder mee te maken krijgen.
Symptomen zenuwpijn:
- de aangedane huid zal stekend pijnlijk zijn
- de huid voelt branderig of schrijnend aan
- de huid is pijnlijk bij aanraking of wrijving van bijvoorbeeld kleding
- de huid is pijnlijk bij temperatuursveranderingen
- de zenuwpijn is chronisch
- doordat je niet goed slaapt als gevolg van de zenuwpijn, zul je vermoeid zijn.
Gevolgen van zenuwpijn:
- moeite om de dingen van alledag te doen
- activiteiten zullen door de zenuwpijn worden beïnvloed
- de kwaliteit van leven gaat achteruit door de pijn die voortdurend aanwezig is
- de psychische druk is erg groot
- gedragsveranderingen kunnen optreden zoals depressie of apathie
- slaapproblemen of –stoornissen ten gevolge van de zenuwpijn
- de directe omgeving heeft niet altijd voldoende begrip voor de situatie waarin je verkeerd.
Doordat je, ten gevolge van de constante zenuwpijn, niet goed slaapt, zal je humeur daar eveneens onder te lijden hebben. Bovendien zal een minder goede nachtrust ervoor zorgen dat de zenuwpijn toe gaat nemen waardoor je in een vicieuze cirkel terecht kunt komen als de pijn niet goed wordt bestreden.
Waneer naar de dokter met zona
Wanneer je zona hebt of deze hebt doorgemaakt en te maken krijgt met pijnklachten op de aangedane plaatsen, dan is het zaak je huisarts van deze problemen op de hoogte te stellen. Zo kan er op tijd een goede behandeling in gang worden gezet en wellicht een groot deel van de complicaties worden voorkomen. Hoe eerder je immers met zenuwpijn bij een arts terechtkomt, hoe eerder deze behandelend kan worden.
Zelfs op het ogenblik dat je twijfelt aan een mogelijke zona besmetting of aan de aanwezigheid van zenuwpijn is het altijd goed een arts hierover te raadplegen. Naast een juiste diagnose en een goed advies kan de arts je vaak ook vertellen hoe je met een dergelijk probleem om kunt gaan of wat je zelf kunt doen om je klachten te verminderen. Ga in elk geval nooit zelf aan het dokteren als je vermoedt dat er sprake is van zona of de zenuwpijn die hieruit voort kan vloeien.
Indien je in contact komt met baby’s of jonge kinderen, of het vermoeden hebt dat zij besmet zijn met het varicella virus, dan dien je altijd een arts te waarschuwen. De gevolgen voor deze jonge patientjes kunnen namelijk zeer ernstig zijn waardoor tijdig medisch ingrijpen noodzakelijk is.
