Een herseninfarct wordt in de volksmond ook vaak als een beroerte aangeduid. Bij een herseninfarct zal een gedeelte van de hersenen zonder zuursof en voedingsstoffen komen te zitten als gevolg van een blokkade van een bloedvat. De aangedane hersenen zullen daardoor beschadigd raken en minder goed gaan werken, of in het ergste geval, zelfs afsterven.
Beroerte, herseninfarct, hersenbloeding, TIA
Vaak worden de termen beroerte, herseninfarct, hersenbloeding en zelfs TIA willekeurig door elkaar gebruikt. Toch zijn er naast een aantal overeenkomsten zeker ook enkele belangrijke verschillen op te noemen.
Beroerte
Er is iets misgegaan met circulatie van het bloed in de hersenen. Zowel een herseninfarct als een hersenbloeding wordt in de volksmond vaak aangeduid als een beroerte.
Herseninfarct
Een bloedvat in de hersenen is geblokkeerd als gevolg van trombose of een embolie. Hierdoor wordt er te weinig bloed aangevoerd en sterft er een gedeelte van de hersenen af. Een herseninfarct komt het meest vaak voor als het gaat om een beroerte.
Hersenbloeding
Er is een lek ontstaan in een bloedvat in de hersenen waardoor er een bloeding optreed. Bloed zal vervolgens in de hersenen stromen en daar voor een verhoogde druk zorgen. Een lek in een bloedvat kan ontstaan doordat de wand te zwak is. Een hersenbloeding kan niet alleen in de hersenen zelf maar ook tussen de hersenvliezen ontstaan.
TIA
Een tijdelijke stoornis in de doorbloeding van de hersenen.
Een TIA vertoond gelijkenissen met een beroerte maar zal meestal binnen een half uur weer voorbij zijn. Een TIA kan overigens wel een echte beroerte aankondigen.
Oorzaken
In een heleboel gevallen zal een herseninfarct het gevolg zijn van een verslechterde toestand van de vaatwanden. Hierdoor kunnen er stolsels of verstoppingen ontstaan die de bloedtoevoer in de hersenen belemmeren.
Naarmate je ouder wordt zal de staat van je bloedvaten slechter worden waardoor de kans op een embolie of trombose toe zal nemen. Maar ook wanneer je niet gezond leef kan er eerder een herseninfarct ontstaan. Dit geldt eveneens voor personen die te maken hebben met een te hoog cholesterolgehalte, een te hoge bloeddruk en/of lijden aan diabetes.
Onderverdeling herseninfarcten
Grofweg kun je herseninfarcten in twee categorieën verdelen:
- Trombo-embolische herseninfarcten: een bloedprop is ergens in de slagaderlijke circulatie losgeraakt (embolie) en vervolgens klem komen te zitten in een slagader. Dit kan in een slagader in de hersenen zijn maar even goed in een ader die voor de bloedvoorzieningen van de hersenen zorgt. Op het ogenblik dat een bloedprop losraakt en voor een blokkade van een bloedvat in je hersenen zorgt dan is er sprake van een herseninfarct. Bloedpropjes die een infarct in de hersenen tot gevolg kunnen hebben, zijn vaak afkomstig van bijvoorbeeld verkalkte slagaderen in je hals, het hart als er hartritmestoornissen aanwezig zijn of als het hart of de hartkleppen een afwijkende vorm hebben.
- Atherosclerotische herseninfarcten: als vetten zich aan de binnenzijde van bloedvaten hebben vastgezet (aderverkalking) dan bestaat de kans dat er een stukje van losraakt en in een bloedvat in de hersenen een blokkade gaat vormen. Er zal dan eveneens sprake zijn van een herseninfarct. Dit soort herseninfarcten zijn vaak het gevolg van een te hoge bloeddruk, een te hoog cholesterolgehalte in je bloed, ouderdom, hart- en vaatziektes die al in je familie voorkomen, obesitas, diabetes en/of roken.
Voorkomen
Net zoals bij een groot aantal andere aandoeningen kun je een herseninfarct ook beter voorkomen dan genezen. De kans om een beroerte te krijgen kun je kleiner maken door gezond te leven. Dit wil zeggen:
- niet roken,
- gezond en gevarieerd eten,
- elke dag voldoende lichaamsbeweging.
Symptomen herseninfarct
Een herseninfarct zal zich plotseling aandienen en dus meestal niet vooraf worden gegaan door bijvoorbeeld één of meerdere waarschuwingssignalen. In sommige gevallen kan een TIA een voorbode zijn van een herseninfarct maar dit geldt zeker niet in alle gevallen.
Wanneer je te maken krijgt met een herseninfarct kan het gebeuren dat je je bewustzijn verlies en te maken krijgt met onder andere:
- verlammingen in je gelaat: dit uit zich bijvoorbeeld in een scheef getrokken mond,
- verwardheid: je denkt en spreekt erg warrig maar bent je daar zelf niet altijd van bewust,
- verlammingsverschijnselen: in de regel betreffen deze verlamming maar één kant van je lichaam. Dit wil overigens niet zeggen dat tweezijdige verlamming nooit het gevolg kunnen zijn van een herseninfarct,
- veranderingen in het gezichtsvermogen: het zicht kan verstoord of zelfs volledig weg zijn.
- gevoel van verdoofd zijn: dit kan in je gelaat zijn maar ook in één van je ledenmaten,
- tintelingen: kunnen voorkomen door heel je lichaam maar worden meestal maar aan één kant waargenomen,
- hevige hoofdpijn: kan sporadisch een gevolg zijn van een herseninfarct,
- duizelingen,
- evenwichtproblemen en –stoornissen.
Niet in alle gevallen zullen dezelfde symptomen optreden als gevolg van een herseninfarct. De combinatie van verschijnselen kan dus van persoon tot persoon verschillen. De symptomen van een herseninfarct en een TIA vertonen een heleboel overeenkomsten. Het enige verschil is dat bij een TIA binnen een half uur de verschijnselen weer zijn verdwenen. In het geval van een herseninfarct zullen de klachten echter aanwezig blijven en is er direct medische hulp vereist. Om onnodige schade aan de hersenen te voorkomen dien je bij twijfel daarom altijd meteen medische hulp in te roepen.
Gevolgen van een herseninfarct
De gevolgen van een herseninfarct kunnen van geval tot geval verschillen. De ernst van de situatie hangt namelijk sterk af van de plaats in de hersenen waar het infarct zich heeft voorgedaan. Ieder deel van de hersenen is namelijk een apart regelcentrum voor bepaalde gevoelens en emoties en functies van je lichaam.
Circa twintig procent van de patiënten die met een herseninfarct het ziekenhuis worden binnengebracht zullen dan ook binnen een jaar, na hun eerste ziekenhuisopname, komen te overlijden. De overige patiënten zullen in de regel te maken krijgen met zowel lichamelijk- als geestelijke problemen. Twee jaar na de eerste opname in het ziekenhuis, als gevolg van een herseninfarct, zullen er weinig of geen verbeteringen meer waar te nemen zijn bij deze patiëntengroep. Uiteraard is het wel mogelijk dat een dergelijke patiënt op een betere manier om leert gaan met de beperkingen die nog resten.