De plaats, de grootte en de soort zullen erg bepalend zijn voor de mate en aa5rd van de klachten die je ondervindt van een hersentumor. Maar ook de druk, die door de tumor op de hersenen wordt uitgeoefend, zal voor symptomen zorgen. In de regel kun je de klachten die horen bij een hersentumor verdelen in drie soorten:
- De klachten als gevolg van een verhoogde druk in de schedel worden veroorzaakt door de groeiende hersentumor. Het hersenweefsel rondom de tumor zullen daardoor in de verdrukking komen en zo de druk binnen de schedel verhogen en hoofdpijn kunnen veroorzaken. Dit wil echter niet zeggen dat hoofdpijn altijd op een hersentumor duidt. Integendeel zelfs: hoofdpijn zal slechts in zeldzame gevallen wijzen op de aanwezigheid van een tumor. Wel is vast komen te staan dat ongeveer de helft van de patiënten met een hersentumor te maken krijgt met hoofdpijnklachten, eventueel samen met misselijkheid en overgeven. De verhoogde druk binnen de sche4del kan behalve hoofdpijn ook leiden tot sufheid, dubbelzien en zelfs een comateuze toestand.
- Uitvalsverschijnselen zijn een gevolg van de druk die de hersentumor op het gezonde hersenweefsel uitoefent. Het weefsel komt daardoor in de verdrukking of kan zelfs beschadigd raken. Sommige functies van de hersenen kunnen daardoor uitvallen. Of dit gebeurt, zal vooral afhangen van de locatie in de hersenen waar de tumor zich heeft ontwikkeld. Als gevolg van een hersentumor kunnen er onder andere uitvalsverschijnselen ontstaan in de vorm van: verlamming, (gedeeltelijk) spraak- of zichtverlies. Minder snel zullen uitvalsverschijnselen als evenwichts-, concentratie- en aandachtsproblemen opvallen.
- Epileptische aanvallen kunnen optreden als bepaalde delen van de hersenen door de tumor worden geïrriteerd of beschadigd worden. Hierdoor kan in het betreffende deel van de hersenen met een soort kortsluiting te maken krijgen waardoor er een epileptische aanval optreedt.
Gevolgen
Wanneer er een hersentumor is ontdekt zal dat een enorme impact hebben op de betreffende patiënt. Dit geldt uiteraard ook voor de behandeling die hiervoor in gang wordt gezet om de klachten te bestrijden. Welke gevolgen ene hersentumor met zich meebrengt zal sterk worden bepaald door de locatie in de hersenen, het formaat en de aard van de tumor. De aanwezigheid van een hersentumor kan onder andere klachten veroorzaken zoals:
- vermoeidheid,
- afasie (taalstoornis),
- apraxie (geen ingewikkelde handelingen in de correcte volgorde uit kunnen voeren),
- hemianopsie (uitval van het gezichtsveld),
- ongeremde emoties,
- neglect (zich niet bewust zijn van één lichaamshelft).
Ook de behandeling van een hersentumor kan de nodige gevolgen hebben. Hierbij kun je onder andere denken aan futloos zijn en vermoeidheid die op kan treden als gevolg van radiotherapie (bestraling) Er kan eveneens sprake zijn van een ophoping van vocht rondom de tumor met als gevolg dat er een nog hogere druk binnen de schedel wordt opgebouwd.
Glioom
Indien er sprake is van glioom (een hersentumor die is ontstaan uit het bindweefsel, ofwel glia) dan zal de schedel, vroeg of laat, altijd terugkeren. In dergelijke gevallen kunnen er klachten en symptomen optreden die voorheen uitbleven. Het zal in dit soort gevallen vrijwel altijd noodzakelijk zijn om de tumor met behulp van een operatie, chemo- of radiotherapie weer te lijf te gaan.
Een glioom is één van de soorten tumoren die zich in de hersenen kan ontwikkelen. Deze tumor vormt zich in het bindweefsel (glia) waarin de hersencellen (neuronen) zijn gelegen). Het bindweefsel kan worden verdeeld in een tweetal soorten cellen:
- astrocyten: hieruit kunnen zich astrocytomen vormen.
- oligodendrocyten: hieruit kunnen zich oligodendrogliomen.
Het grootste deel van de hersentumoren zal zich vormen in het bindweefsel en worden om die reden als gliomen aangeduid. Slechts in uitzonderlijke gevallen zullen tumoren ontstaan in de eigenlijke hersencellen. De mengvorm, oligoastrocytomen genaamd, komt echter wel vaker voor.
Ontstaan
Hoe een hersentumor ontstaat, is vandaag de dag nog altijd erg weinig bekend. Uit onderzoek is echter wel vast komen te staan dat erfelijke factoren bij het ontstaan ervan een voorname rol kunnen vervullen. Over de mate, waarin deze factor een rol speelt, is dan weer weinig helderheid verkregen. Een hersentumor is in ieder geval geen erfelijke ziekte die van de ene persoon op de andere kan worden overgedragen.
Verder zijn er geen verbanden gevonden tussen diverse omgevingsfactoren zoals roken, voeding en alcohol gebruik, of het gebruik van een mobiele telefoon. Hersentumoren ontstaan over het algemeen omstreeks het vijftigste tot zestigste levensjaar. Toch mag zeker niet worden uitgesloten dat er geen tumoren in de hersenen kunnen ontstaan op andere leeftijden. Een hersentumor komt ongeveer even vaak voor bij mannen als bij vrouwen.
Soorten tumoren
Op basis van hun eigenschappen kunnen hersentumoren worden ingedeeld in een viertal groepen. Deze onderverdeling kan door een patholoog-anatoom worden gemaakt op het moment dat het tumorweefsel onder een microscoop wordt bekeken. Tijdens de beoordeling kan er bovendien een indeling worden gemaakt in een viertal gradaties:
- Graad I: de hersentumor gedraagt zich bijna hetzelfde als het gezonde hersenweefsel. In de praktijk zal een dergelijke diagnose echter bijna nooit worden gesteld.
- Graad II: er is sprake van een toename in de groei van de bindweefselcellen. Er worden echter geen kenmerken van kwaadaardigheid van de tumor waargenomen.
- Graad III: als er sprake is van graad III dan worden er wel kenmerken van kwaadaardigheid gevonden. Hierbij kun je onder nadere denken aan veranderende celkernen en een toegenomen groei van bloedvaten.
- Graad IV: hierbij kan duidelijk worden gesproken van een tumor die ongeremd groeit waardoor het bloedvat niet naar behoren meer kunnen functioneren en er verval van weefsel zal optreden.
Bij zowel graad I als graag II is er sprake van een laaggradig astrocytoom.
Biologisch gedrag
Degradaties die kunnen worden gemaakt zullen overigens niet altijd alles zeggen over het biologisch gedrag van een hersentumor bij een bepaald persoon. Met andere woorden: een hersentumor met een hoger graad kan in sommige gevallen toch minder snel terugkeren dan aanvankelijk werd verwacht aan de hand van het microscopisch onderzoek dat is uitgevoerd. Een laagradige tumor zou daarnaast kunnen veranderen in een tumor met een hogere graad zodat er op een andere behandeling dient te worden overgestapt.
Verwachtingen
In de regel zal een pure oligodendroglioom een wat gunstiger vooruitzicht bieden dan bij een astrocytoom het geval zal zijn. Verder zal een hooggradig oligodendroglioom wat beter reageren op een behandeling met behulp van chemotherapie. Een heleboel astrocytomen zullen echter weer betere resultaten laten zien als er een combinatie van radio- en chemotherapie wordt gegeven.
Kwaadaardigheid
Op het ogenblik dat er bij een hersentumor sprake is van kwaadaardigheid dan is dit niet gelijk aan de kwaadaardigheid van tumoren die zich op andere plaatsen in je lichaam bevinden. Een tumor in de hersenen zal immers niet door bestaande obstakels heen groeien of zich uitzaaien. De kwaadaardigheid van een hersentumor is gelegen in het feit dat deze altijd zal terugkeren (alleen in zeer uitzonderlijke gevallen zal dat niet gebeuren) en de aantasting van het (omliggende) hersenweefsel.
Klachten
De klachten die een hersentumor met zich mee kan brengen zal dus niet voor elke patiënt gelijk zijn. Niet alleen zal de soort tumor hierbij een belangrijke rol spelen, ook de plaats waar deze zich bevindt zal mede de klachten bepalen waarmee iemand te maken krijgt.
