De effecten van het hebben van zorgen, een gevoel van vreugde of van liefde op je hart zijn tijdelijk of slechts minimaal. Maar sterke negatieve emoties, zoals depressie, woede en angst, zijn wel sterk in verband te brengen met hartaandoeningen. Uitputting kan eveneens invloed op je hart uitoefenen, en wel om uiteenlopende redenen.
Het gebroken hartsyndroom
Het gebroken hartsyndroom, in de medische wereld ook wel takotsubo-cardiomyopathie genoemd (de naamgever van deze aandoening is de Japanse arts die deze geïdentificeerd heeft), komt voor als reactie op acute emotionele stress, in het bijzonder wanneer er sprake is van verdriet, en wordt vaker bij vrouwen waargenomen dan bij mannen. Het gebroken hartsyndroom kan sterk lijken op een hartaanval en zelfs voor acuut hartfalen zorgen.
Maar ondanks dat een hartaanval over het algemeen veroorzaakt wordt door een bloedstolsel in de bloedvaten, is het gebroken hartsyndroom hoogstwaarschijnlijk het gevolg van hormonale factoren en een slagader die spastisch samentrekt. Op het moment dat de spasme van het betreffende bloedvat weer is verdwenen, het bloedvat zich weer ontspant en de bloedstroom weer wordt hervat, dan zal het hartfalen in de meeste gevallen eveneens verdwijnen. Hieronder hebben we de negatieve emoties die de gezondheid van het hart kunnen beïnvloeden voor je op een rijtje gezet en van een korte omschrijving voorzien:
Depressie
Mensen die lijden aan een depressie hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van hartziekten en omgekeerd, dus als je een hartaandoening hebt, dan loop je een grotere kans om depressief te worden. Het onderlinge verband is sterk genoeg dat elk mens dat lijdt aan een depressie dient te worden gescreend op de aanwezigheid van hartziekten, maar ook bij hartpatiënten moet na worden gegaan of ze niet lijden aan een depressie. De behandeling van één ziekte kan immers de kans op het ontstaan van de andere verminderen. Patiënten met hartaandoeningen kunnen dan ook hun deelname aan hartrevalidatie ervaren als een manier om ook hun emotioneel welzijn te verbeteren en een depressie te voorkomen. Even goed kunnen depressieve patiënten die voldoende in beweging zijn hun kans op een hartaanval verminderen en zich meer optimistisch voelen gedurende dit proces.
Woede en angst
Negatieve gevoelens zullen ervoor zorgen dat je bloeddruk stijgt, de vasculaire reactiviteit verhoogd wordt en ook het risico op het ontstaan van bloedstolsels toeneemt. Dat is de reden waarom dit soort stressfactoren een hartaanval tot gevolg kunnen hebben bij mensen die kwetsbaar zijn. Aan de andere kant kunnen positieve emoties mensen met een hartaandoening eveneens helpen om langer te leven. Mensen die sterke sociale netwerken en hechte emotionele banden met anderen op hebben gebouwd hebben minder hartaandoeningen en daarnaast de neiging om beter te presteren op het moment dat ze een hartziekte krijgen.
Lichamelijke uitputting
Het hart is een wonderbaarlijk orgaan. Zelfs op het ogenblik dat je lichamelijk uit bent geput, dan zal het toch blijven pompen. Maar het soort uitputting dat voortvloeit uit werken in ploegverband vormt hier een uitzondering op. Mensen die werken in ploegen, die dus voortdurend een onderbreking ervaren van hun dagwacht cycli door veranderende werktijden, zijn extra vatbaar voor het ontwikkelen van risicofactoren voor hartziekten. Het verhoogde risico komt echter niet voort uit een directe invloed op het hart en vaatstelsel, maar door het ontwikkelen van allerlei slechte gewoontes. Personen die werken in ploegen hebben namelijk de neiging om bijvoorbeeld slechte eetgewoonten te ontwikkelen, zoals het overslaan van een maaltijd en het snacken met allerlei suikerhoudend voedsel om tijdens een late- of nachtdienst maar wakker te kunnen blijven. Bovendien krijgen veel mensen die in ploegen werken niet voldoende lichaamsbeweging. Deze problemen met betrekking tot de leefstijl zullen de kans op zwaarlijvigheid,
- hoge bloeddruk,
- ontregelde bloedsuikerspiegel,
- aangetaste bloedlipidenlevels,
- hartziekten
groter maken.