Het is al geruime tijd bekend dat vrouwen en mannen duidelijk verschillende symptomen laten zien op het moment dat ze een hartaanval doormaken. Mannen hebben bijvoorbeeld in een dergelijke situatie vaak last van een drukkende pijn op de borst. Deze, naar de linkerarm uitstralende, pijn lijkt rechtstreeks uit de klassieker studieboeken te komen. Voor vrouwen zal dit echter een heel ander verhaal zijn en gaat de theorie dan ook niet altijd op.
Het probleem is echter altijd geweest dat er niemand is geweest die exact kan vertellen op welke manier vrouwen waarschijnlijk een hartaanval doormaken. Indien je een groot aantal cardiologen zou vragen om de symptomen van een hartaanval bij vrouwen te beschrijven, dan is de kans groot dat je talloos verschillende antwoorden te horen krijgt. Een consistent symptoom, of beter gezegd het ontbreken daarvan, is dat vrouwen in een groot aantal gevallen geen pijn op de borst ervaren wanneer er een hartaanval gaande is.
Bevalling versus hartaanval
Nadat een vrouw een bevalling mee heeft gemaakt, kan ze gemakkelijk gaan denken een hartaanval wel mee zal vallen qua pijn. Voor een heleboel is dat echter maar moeilijk te geloven, maar één ding is absoluut waar: vrouwen verdragen meer pijn dan mannen. Hoewel hier geen wetenschappelijk bewijs voor gevonden is, zullen er maar moeilijk mannen te vinden zijn die een bevalling aankunnen. Bovendien is, in de tijd dat zowel mannen als vrouwen voor een hartaanval werden behandeld, in veel gevallen vast komen te staan dat mannen watjes zijn in vergelijking met vrouwen als het gaat om het verdragen van pijn.
Sommige mensen vermoeden dan ook dat vrouwen weliswaar pijn op de borst ervaren bij het doormaken van een hartaanval; maar ze dit vaak gewoon niet als pijn ervaren op dezelfde manier als mannen dat in een soortgelijke situatie zullen doen. Een artikel in de uitgave van 10 december 2007 van de Archives of Internal Medicine heeft de gegevens van 69 uiteenlopende cardiale onderzoeken bestudeerd en de schrijvers stelden vervolgens vast dat 25 tot 33 procent van alle patiënten, dus zowel mannen als vrouwen, die naar een spoedeisende hulp afdeling van een ziekenhuis gaan met acuut coronair syndroom (een verzameling van problemen waaronder ook het hartaanval gerekend dient te worden) geen pijn of een onaangenaam gevoel melden.
Er is gebleken dat er minder vrouwen, in vergelijking tot mannen, aangaven dat ze last hadden van pijn op hun borst tijdens deze onderzoeken. Hiermee is dus eigenlijk een heel belangrijk punt aan het licht gekomen, namelijk dat een heleboel vrouwen geen pijn op de borst hebben. Maar dit kan ook betekenen dat de vrouwen niets hebben gezegd, en dat zal er vooral mee te maken hebben dat vrouwen de situatie anders ervaren en dus niet met het al dan niet aanwezig zijn van pijn.
Het is overigens absoluut aannemelijk dat sommige van de patiënten in deze onderzoeken, zowel mannen als vrouwen, die geen pijn op de borst voelden, in plaats daarvan pijn in de rug, druk in hun armen voelden of dat zij moeite ondervonden met ademhalen zonder dat daar een aanwijsbare reden voor gegeven kon worden. Dit zijn dus allemaal verschillende manieren waarop het brein de signalen van pijn en ongemak, die door het aangedane hart uit worden gezonden kan interpreteren.
Pijn op de borst of geen pijn op de borst, wat nu?
Vrouwen kunnen uiteraard ook pijn voelen en ze kunnen eveneens dezelfde symptomen ervaren bij een hartaanval als mannen. Er is echter één ding dat je dient te onthouden wanneer je op internet aan het surfen bent, in een poging om te achterhalen of dat ongewone gevoel dat je in je borst, arm of nek hebt, iets is om je zorgen over te maken: op het moment dat je je er zorgen over maakt (en dat is zeker het geval wanneer je naar informatie gaat zoeken), dan is het absoluut tijd om de alarmlijn te bellen of direct naar het ziekenhuis te gaan.
Zowel mannen als vrouwen kunnen een hartaanval doormaken zonder dat er sprake is van pijn op de borst. Beide geslachten kunnen een hartaanval krijgen met symptomen die lijken op de hartinfarcten waarover je geregeld iets kunt lezen in diverse media. Op het ogenblik dat je een onbekend onaangenaam gevoel ervaart in het bovenste deel van je lichaam of in je borstkas, dan is het zaak om geen minuut te verliezen en af te wachten totdat je hart stopt met kloppen om te kunnen bewijzen dat er sprake was van een hartaanval.
Wellicht dat er een dag komt waarop iemand exact na zal gaan wat de verschillen zijn tussen mannen en vrouwen als het gaat om de symptomen die optreden wanneer iemand een hartaanval doormaakt. Natuurlijk zullen de onderzoekers ook willen achterhalen wat de verschillen zijn tussen diabetici en mensen die niet aan diabetes lijden, wat de invloed zal zijn binnen de verschillende culturen, hoe iemand van middelbare leeftijd een hartaanval zal doormaken en hoe dat zal gaan als iemand al opeen gevorderde leeftijd is gekomen. Door al deze verschillen in kaart te brengen, zal er immers pas echt een goed beeld ontstaan van alle symptomen die op kunnen treden als er een hartaanval gaande is. Maar toch zal nooit precies vastgesteld kunnen worden hoe een bepaald individu een hartaanval ervaart, dus is aan jou om te beoordelen of er sprake is van een noodsituatie of niet. In elk geval dien je te onthouden dat je beter de hulpdiensten inschakelt terwijl er achteraf blijkt dat je geen hartaanval doormaakte, dan dat je dit achterwege laat en de situatie je mogelijk fataal wordt.