Lekkende hartklep

In je hart bevinden zich een viertal hartkleppen die, mits ze in goede staat zijn, op het juiste moment perfect zullen openen en sluiten. Op deze manieren zorgen de hartkleppen ervoor dat het bloed in het hart in de juiste richting op stroomt. Het hart werkt dus eigenlijk zoals een pomp.

Op het moment dat je echter te maken hebt met een aandoening aan één of meerdere kleppen dan dit niet meer vlekkeloos kunnen plaatsvinden. In dergelijke gevallen kan een hartklep bijvoorbeeld vernauwd zijn of gaan lekken.

Vier hartkleppen

In je hart bevinden zich op verschillende plaatsen in totaal vier kleppen:

1. de aortaklep die is gelegen tussen de linker hartkamer en je lichaamsslagader (aorta),
2. de mitralisklep bevindt zich tussen de linker hartkamer en de linker hartboezem,
3. de pulmonalisklep bevindt zich tussen de rechter hartkamer en de longslagader,
4. de tricuspidalisklep zit tussen de rechter hartkamer en de rechter hartboezem.

Werking

Elke keer dat je hart slaat zullen de hartkleppen zich om beurten een keer openen en sluiten. Allereerst zal er bloed vanuit het lichaam in de rechter hartboezem terechtkomen. Doordat de tricuspidalisklep zich opent zal het bloed vervolgens naar de rechter hartkamer kunnen stromen. Nadat de tricuspidalisklep weer gesloten is, zal de rechter hartkamer zich samentrekken en het bloed langs de pulmonalisklep naar de longen worden gestuwd.

Nadat het bloed in de longen van zuurstof is voorzien, zal het terechtkomen in de linker hartboezem en langs de open mitralisklep naar de linker hartkamer stromen. De mitralisklep zal zich vervolgens sluiten en het bloed zal door de geopende aortaklep in de lichaamsslagader terechtkomen en verder worden gepompt door het lichaam.

Hartklepproblemen

Een gezonde hartklep zal zich altijd perfect sluiten en eveneens helmaal opengaan. Er kunnen zich echter ook een aantal problemen met een hartklep voordoen zoals:

• de hartklep is vernauwd,
• de klepbladen zijn vergroeid,
• de klepbladen zijn beschadigd,
• de klepbladen zijn slapper geworden,
• de klepbladen zijn opgerekt.

Bij hartklepproblemen kan de klep worden vernauwd of kan deze gaan lekken. Hierdoor zal de klep minder bloed doorlaten en minder efficiënt werken doordat een gedeelte van het bloed terugstroomt. De meeste afwijkingen aan hartkleppen zullen zich voordoen aan de linkerkant van het hart: bij de mitralisklep en de aortaklep.

Oorzaken

Aandoeningen aan hartkleppen kunnen verschillende oorzaken hebben:

• aangeboren afwijkingen aan de hartklep(pen),
• na een ziekte,
• een hoge leeftijd.

Hartklepproblemen

Aangeboren

Al bij de geboorte is de afwijking, of de aanleg ervoor, aanwezig. Klachten kunnen zich meteen openbaren maar even goed pas op latere leeftijd. Er kan sprake zijn van een vergroeiing van de klepbladen of een onjuist formaat van de bladen.

Na een ziekte

Een hartklep kan een reactie geven op ziektes zoals acute reuma en infecties die door bacteriën zijn veroorzaakt. Littekens of beschadigingen van een klep kunnen de bladen aaneen laten kleven zodat deze nauwer wordt of er een lekkage ontstaat.

Slijtage en verkalking

Het natuurlijke verouderingsproces is de meest voorname oorzaak van problemen met de hartkleppen. Stenose (verkalking) kan ervoor zorgen dat de kleppen stugger en harder worden waardoor deze nauwer worden of gaan lekken.

Op het ogenblik dat één of meerdere hartkleppen niet naar behoren functioneert, kan er na enige tijd schade aan het hart ontstaan. Het hart zal dan namelijk harder moeten werken met zelfs hartfalen als gevolg.

Klachten

Niet in alle gevallen zul je klachten krijgen als gevolg van een niet goed werkende hartklep. Het kan zelfs gebeuren dat je er helemaal niets van merkt en de aandoening per toeval aan het licht komt. Indien er wel klachten optreden dan kunnen dit onder andere de volgende zijn:

• je bent kortademig,
• je voeten zijn opgezet,
• je hebt pijn op de borst,
• je hartslag is niet regelmatig,
• je bent vermoeid,
• je wordt duizelig bij lichamelijke inspanning.

Behandelen

Er zal niet altijd een behandeling nodig zijn van een hartklep die niet naar behoren functioneert. Milde afwijkingen aan een hartklep die weinig klachten met zich meebrengen zullen niet altijd worden behandeld maar wel van tijd tot tijd een controle vereisen.

Indien het wel noodzakelijk is om een aangedane hartklep te behandelen dan zijn er een tweetal mogelijkheden:

1. herstellen.
2. vervangen.

Herstellen

Om te kunnen bepalen of een hartklep hersteld kan worden, zal er vast moeten worden gesteld wat de ernst is van de aandoening en op welke termijn het probleem aangepakt dient te worden. De volgende onderzoeken kunnen de behandeld arts de nodige informatie verstrekken over de hartklepaandoeningen en de beste behandelmethode:

• het maken van een echocardiografie,
• het uitvoeren van een hartkatheterisatie,
• het maken van een hartfilmpje (ECG).

Op basis van de onderzoeksresultaten kan de ernst van de aandoening worden bepaald en kan de arts een behandelplan opstellen. De behandeling kan bestaan uit:

• het gebruik van medicatie die ervoor zorgt dat het hart minder hard hoeft te pompen. Het probleem met de hartklep zal hiermee dus niet worden verholpen.
• het uitvoeren van een ballondilatatie waardoor de vernauwing van de hartklep wordt verholpen.
• een operatie van de hartklep waarbij de aangedane hartklep wordt gerepareerd of vervangen.

Complicaties

Bij het uitvoeren van bepaalde operaties aan de hartkleppen bestaat er een verhoogd risico op het ontstaan van een bacteriële endocarditis. Bacteriële endocarditis is een ernstige infectieziekte waarbij die de binnenkant van je hart ontstoken raakt. In het bijzonder tijdens het vervangen van een hartklep, ongeacht of dit een kunst- of een donorklep betreft, kun je een dergelijke infectie oplopen. Als je lijdt aan een bacteriële endocarditis dan is het absoluut noodzakelijk om antibiotica in te zetten ter bestrijding van de verantwoordelijke bacteriën. Om een bacteriële infectie van het hart te voorkomen wordt bij bepaalde medische ingrepen besloten om preventief antibiotica toe te dienen.

Ziekenhuisopname

Wanneer je een probleem hebt met één of meerdere hartkleppen, en om die reden een operatie dient te ondergaan, is een opname in het ziekenhuis onvermijdelijk. Niet alleen betreft het in de regel een ingrijpende operatie maar ook is de kans op het ontstaan van complicaties reëel. Na een hartklepoperatie hebt je dan ook een goede medische verzorging en observatie nodig. De ziekenhuisopname zal gemiddeld acht tot tien dagen duren, afhankelijk van de lichamelijke gesteldheid van de betreffende patiënt en diens herstel.