Ondanks het feit dat er vandaag de dag een groot aantal verschillende soorten hartziektes bekend zijn, en ondanks dat elke ziekte een specifieke reeks symptomen met zich mee kan brengen, zijn er toch enkele belangrijke symptomen die bij een heleboel soorten hartaandoeningen waar te nemen zijn. Indien je met één van deze symptomen te maken krijgt, dan dien je je arts te vragen om naar deze klachten te kijken en er zijn, of haar, oordeel over te geven.
Pijn of een drukkend gevoel op de borst
Er zijn niet veel andere symptomen die meer alarmerend zullen zijn dan pijnklachten op de borst. Door veel mensen wordt immers pijn op de borst gelijk gesteld aan de pijn die gerelateerd is aan hartklachten. En ondanks dat er een groot aantal andere aandoeningen pijn op de borst kunnen met zich mee kunnen brengen, is een hartaandoening ook vaak wel de boosdoener en bovendien dikwijls zo gevaarlijk dat pijnklachten, of een drukkend gevoel, op de borst in geen geval als onbeduidend dient te worden weggewimpeld.
De term pijn op de borst is echter zeer vaag en wordt bijvoorbeeld eveneens vaak gebruikt om pijn, een drukkend, krampend, verstikkend, defuus of een ander onprettig gevoel mee aan te duiden dat zich in de borst, de nek of de bovenbuik wordt ervaren. Daarbij komt verder dat de pijn dikwijls in verband wordt gebracht met pijnklachten in de kaak, het hoofd of de armen.
Afhankelijk van de oorzaak kan de pijn op de borst slechts een seconde aanhouden, maar even goed tot dagen of zelfs weken blijven voortduren. Tevens kunnen de klachten vaak of slechts sporadisch voorkomen en kunnen ze volkomen of juist tijdens voorspelbare omstandigheden optreden. Door deze variaties te ordenen, kan een arts de werkelijke oorzaak van de klachten vaststellen, in het bijzonder wanneer het gaat om angina pectoris of een ander ernstig probleem dat in verband kan worden gebracht met de gesteldheid van het hart. Om die reden zou je direct medische hulp in dienen te schakelen op het ogenblik dat je pijn, of een drukkend gevoel, op de borst krijgt. Hiervoor is het echter van belang dat je leert herkennen wanneer er sprake is van een medisch spoedgeval wanneer je pijn, of druk, op de borst ervaart.
Hartkloppingen
Hartkloppingen, wil zeggen dat je je op een ongewone manier bewust bent van je hartslag. Het betreft een zeer veel voorkomend symptoom dat door de meeste mensen die er last van hebben wordt omschreven als “het overslaan van een hartslag” (dus een pauze in het hartritme, dat doorgaans wordt gevolgd door een bijzonder sterke slag), of als perioden met een snel en/of onregelmatig hartritme.
De meeste mensen die last hebben van hartkloppingen, hebben te kampen met een hartritmestoornis. Een hartritmestoornis wil zeggen dat je hartritme anders is dan het normaal gesproken zou moeten zijn, Er zijn echter een heleboel soorten hartritmestoornissen en deze zullen haast allemaal hartkloppingen tot gevolg kunnen hebben. De meest voorkomende oorzaken van hartritmestoornissen zijn zogenaamde:
- boezemextrasystole (BES) of premature atriale complexen (PAC’s),
- Ventrikelextrasystole (VES) of premature ventriculaire complexen (PVC’s),
- episodes van voorkamerfibrillatie (VKF) of atriale fibrillatie,
- episodes van supraventriculaire tachycardie (SVT) .
Helaas kunnen hartkloppingen in sommige situaties een signaal zijn van een gevaarlijke hartritmestoornis, zoals in het geval van ventriculaire tachycardie. De kans op een ernstige oorzaak is bij hartkloppingen groter op het moment dat deze gepaard gaan met duizeligheid of sufheid.
Indien je last krijgt van hartkloppingen, dan is het absoluut noodzakelijk dat je dit symptoom met je arts bespreekt. Hij, of zij, kan dan wellicht gedurende een korte periode zogenaamde ambulante monitoring inzetten om te kunnen beoordelen wat in het bijzonder de oorzaak van je klachten zal zijn.
Duizeligheid of sufheid
Episodes van duizeligheid of sufheid kunnen een groot aantal oorzaken hebben, zoals:
- bloedarmoede (een verlaagd aantal rode bloedcellen) en andere bloedaandoeningen,
- uitdroging,
- virale ziektes,
- het langdurige bedrust houden,
- diabetes,
- schildklieraandoeningen,
- maagdarmstoornissen,
- leveraandoeningen,
- nieraandoeningen,
- vaatziektes,
- neurologische aandoeningen,
- aandoeningen aan het autonome zenuwstelsel (dysautonomie),
- episodes van flauwvallen,
- hartfalen,
Omdat er zoveel uiteenlopende aandoeningen deze symptomen met zich mee kunnen brengen, dient iedereen die last heeft van episodes van duizeligheid of dufheid, een grondig en volledig lichamelijk onderzoek door een arts uit te laten voeren. Aangezien het hier gaat om aandoeningen en symptomen die zo veel verschillende systemen in je lichaam kunnen betreffen, is je huisarts of internist waarschijnlijk de aangewezen persoon om dergelijke onderzoeken uit te voeren.
Syncope (flauwvallen of het verlies van het bewustzijn
Syncope is de medische term om een plotseling en tijdelijk verlies van het bewustzijn, maar ook flauwvallen, mee aan te duiden. Het is een veel voorkomend symptoom, de meeste mensen vallen immers minstens één keer in hun leven wel eens flauw, en daarnaast hoeft dit symptoom niet altijd op een ernstig medisch probleem te duiden. Soms is syncope echter wel een teken van een gevaarlijke, of zelfs levensbedreigende, situatie, dus op het moment dat je ermee te maken krijgt, is het van cruciaal belang om de oorzaak van dit symptoom te achterhalen.
De oorzaken van syncope kunnen onder worden verdeeld in een viertal hoofdcategorieën:
- neurologisch,
- metabolisch,
- vasomotorisch,
- cardiaal.
Hiervan is alleen een cardiale syncope een ernstige bedreiging voor je gezondheid, en soms zelfs voor je leven. In het ergste geval kun je immers als gevolg hiervan acuut komen te overlijden. Vasomotorische syncope (ook wel vasovagale syncope genoemd) is veruit de meest voorkomende oorzaak, terwijl de neurologische- en metabolische syncope relatief zeldzaam zijn. Elk geval van bewustzijnverlies dient echter door een arts te worden beoordeeld.
Vermoeidheid, lethargie of slaperigheid overdag
Vermoeidheid, lethargie of slaperigheid overdag zijn symptomen die eveneens veel voorkomen. Vermoeidheid of lethargie kunnen worden waargenomen in de vorm van moeheid, uitputting of het verlies van enthousiasme met als gevolg dat op een normaal niveau functioneren een stuk lastiger wordt. Slaperigheid wil zeggen dat je ofwel naar slaap snakt, of in ergere gevallen, dat je overdag opeens in slaap valt. In dit laatste geval is er sprake van narcolepsie .
Hoewel vermoeidheid en lethargie symptomen kunnen zijn van een hartaandoening (vooral hartfalen), toch kunnen deze algemene en niet-specifieke symptomen eveneens duiden op aandoeningen van bijna ieder ander systeem in het lichaam. Mensen die last hebben van vermoeidheid of lethargie zullen dan ook een goed algemeen medisch onderzoek nodig hebben om achter de specifieke oorzaak te kunnen komen.
Slaperigheid zal in veel gevallen worden veroorzaakt door een nachtelijke slaapstoornis zoals:
- slaapapneu,
- het rusteloze benensyndroom,
Al dit soort slaapstoornissen komt echter vaker voor bij mensen die lijden aan een hartaandoening.
Kortademigheid (dyspnoe)
Dyspnoe is de medische term die gegeven is aan kortademigheid. Kortademigheid is doorgaans een symptoom van hart- of longproblemen. Hartfalen en coronaire hartziekte hebben bijvoorbeeld vaak kortademigheid tot gevolg. Mensen die lijden aan hartfalen hebben dikwijls te kampen met kortademigheid tijdens lichamelijke inspanning of wanneer ze plat liggen (orthopneu). Deze mensen kunnen eveneens ’s nachts opeens naar adem snakken, een aandoening die in de medische wereld aan wordt geduid als paroxismale nachtelijke dyspnoe. Andere hartaandoeningen, zoals hartklepaandoeningen of pericardiale aandoeningen (aandoeningen aan de hartvliezen) kunnen dyspneu met zich meebrengen, ditzelfde geldt voor hartritmestoornissen.
Maar ook talloze longaandoeningen kunnen kortademigheid veroorzaken, waaronder:
- astma,
- emfyseem,
- bronchitis,
- longontsteking,
- pleurale effusie (vochtophoping tussen de longen en de borstwand).
Kortademigheid is echter in het gros van de gevallen een teken van een ernstig medisch probleem en dient dan ook altijd door een arts te worden beoordeeld.
Slotopmerking
De symptomen die veelvuldig door hartaandoeningen worden veroorzaakt, kunnen eveneens het gevolg zijn van andere medische aandoeningen, deze kunnen echter uiteenlopen van zeer ernstig tot volkomen onschuldig. Op het ogenblik dat je pijn, of druk, op de borst voelt, maar ook wanneer je last krijgt van hartkloppingen, duizeligheid, bewustzijnsverlies, overmatige vermoeidheid of kortademigheid, dan is het absoluut noodzakelijk dat je wordt onderzocht en beoordeeld door een arts. Alleen op die manier kan de oorzaak worden achterhaald. Het zijn dan ook symptomen die je in geen geval mag negeren, of als onbeduidend opzij mag schuiven.
