In tegenstelling tot wat het woord doet vermoeden heeft bloedarmoede niets te maken met te weinig bloed. Wel worden er, als je lijdt aan bloedarmoede, door je lichaam te weinig rode bloedcellen aangemaakt of werken deze cellen niet naar behoren. In de medische wereld wordt bloedarmoede aangeduid als anemie.
Vaststellen bloedarmoede
Bloedarmoede kan worden vastgesteld door het meten van het hemoglobinegehalte (Hb) in je bloed. Wanneer deze waarde bij een man lager is dan 8,1 mmol/l of bij een vrouw lager is dan 7,5 mmol/l dan is er sprake van bloedarmoede. Op zwangere vrouwen en op kinderen zijn andere Hb-waardes van toepassing.
De hemoglobine in een rode bloedcel is essentieel voor het transport van zuurstof vanuit je longen naar de rest van je lichaamscellen. Doordat er bij mensen met bloedarmoede minder zuurstof aanwezig is in hun bloed, zullen zij te maken krijgen met uiteenlopende klachten.
Symptomen
Als je lijdt aan bloedarmoede dan kun je te maken krijgen met de volgende symptomen:
- vermoeidheid,
- zwakte,
- duizelingen,
- hoofdpijn,
- oorsuizen,
- hartkloppingen,
- transpiratie,
- eerder kortademig bij lichamelijke inspanning
- (de neiging tot) flauwvallen,
- Bleekheid (alleen als het hemoglobinegehalte aanzienlijk is verlaagd).
Oorzaken
Bloedarmoede kan ontstaan als gevolg van:
- een ijzertekort in je bloed,
- een foliumzuurtekort
- een tekort aan vitamine B12,
- een chronische ziekte,
- een ontsteking,
- een infectie,
- een genetische afwijking.
IJzergebrek
IJzer is een essentieel onderdeel van hemoglobine. Een tekort aan ijzer kan op diverse manieren ontstaan, bijvoorbeeld door bloedverlies
- na een bevalling,
- na een operatieve ingreep,
- na een langdurige menstruatie,
- na een erg hevige menstruatie,
- doordat je langere tijd (zonder dit te merken) geringe hoeveelheden bloed verliest. Bijvoorbeeld in je maag of darmen als gevolg van een ziekte of door het gebruik van bepaalde NSAID’s.
In bepaalde gevallen kun je behoefte hebben aan extra ijzer. Hierbij kun je onder andere denken aan een kind dat groeit, een zwangere vrouw of wanneer er een dieet wordt gevolgd dat niet voldoende ijzer bevat zoals bij sommige bejaarden, vegetariërs en veganisten met een strikt dieet het geval is.
Bij sommige ziektes van je maag of darmen kan de opname van ijzer verminderen en de oorzaak zijn van bloedarmoede.
h Foliumzuur- of vitamine B12 tekort
Indien je voor een langere periode geen dierlijke producten eet en geen goede alternatieven hiervoor gebruikt dan kun je een foliumzuur- en een vitamine B12 tekort ontwikkelen. Dergelijke korten kun je in het bijzonder waarnemen bij:
- vegetariërs die er geen gevarieerd eetpatroon op na houden en niet genoeg eieren en zuivelproducten tot zich nemen,
- alcoholisten,
Een ziekte van je maag of darmen is in een groot deel van de gevallen de oorzaak voor het ontstaan van een tekort aan vitamine B12. Je lichaam zal dan immers niet in staat zijn om deze vitamine goed op te nemen.
Wanneer bloedarmoede het gevolg is van een gebrek aan foliumzuur dan heeft dit in de regel te maken met een tekort in de voeding. Bloedarmoede als gevolg van een foliumzuurtekort zie je in het bijzonder bij:
- alcoholisten,
- personen die een streng afslankdieet volgen,
- personen met een sterk verminderde eetlust.
Chronische ziekte
De productie van hemoglobine kan door een chronische ziekte verstoord worden. Hierbij kun je onder andere denken aan ziektes zoals reuma, langdurige en terugkerende infecties en kanker. De afbraak van rode bloedcellen kan mogelijk ook versneld worden door een chronische ziekte.
Genetische afwijking
Door een genetische afwijking van de hemoglobine kan er eveneens bloedarmoede ontstaan. Het transport van zuurstof via de rode bloedcellen zal dan afnemen. Bovendien kunnen de rode bloedcellen eerder worden afgebroken. Een aantal van dergelijke genetische afwijkingen zijn:
- de sikkelcelziekte,
- thalassemie.
Tip
In ons land is gebrekkig voeding slechts sporadisch de oorzaak van bloedarmoede. Op het moment dat je gezond en gevarieerd eet dan krijg je genoeg essentiële bouwstoffen binnen om rode bloedcellen te kunnen produceren. In een aantal situaties kan het echter verstandig zijn om extra ijzer, foliumzuur en vitamine B12 via je voeding, of in de vorm van voedingssupplementen, binnen te krijgen zoals:
- wanneer je een sterk afwijkend voedingspatroon hebt,
- je behoefte aan extra bouwstoffen is toegenomen zoals bij opgroeiende kinderen en zwangere vrouwen.
