Waarom zweet ik zo veel? (overmatig zweten)

Veel mensen klagen erover dat ze te veel transpireren, het is dan ook een veelvoorkomend probleem. Er zijn zelfs sporters die gehinderd worden door veel te zweten als ze hun sport beoefenen. Maar zelfs wanneer je niet aan het trainen bent, kunt je hinder ondervinden van overmatige transpiratie onder je oksel of in de liesstreek omdat je je schaamt en je ongemakkelijk voelt. Het kan dus handig zijn om de oorzaken van dit zweten te achterhalen om daarna de beste oplossing voor het probleem te kunnen vinden.

Waarom zweet je zo veel?

In de meeste gevallen is transpireren volkomen normaal. Zweet wordt aangemaakt in klieren in de huid en vervolgens vrijgegeven via de poriën (kleine huidopeningen). Iedere vierkante centimeter huid bevat circa 650 zweetklieren dus je lichaam heeft er een groot aantal van die voor problemen kunnen zorgen. De reden waarom je zweet is om je lichaam bij warmte af te koelen. Het is zelfs zo dat je voortdurend zweet, maar dit niet eens in de gaten hebt. Zweet verdampt namelijk vaak snel, zodat je niet eens merkt dat het er is. Maar er zijn ook een aantal situaties waarin je de ophoping van transpiratievocht wel opmerkt. Situaties waarin je doorgaans wat meer zweet zijn:

• Warmte,
• lichamelijke oefeningen,
• gevoelens van stress of angst,
• pittig gekruid voedsel (curry, komijn of pittige saus),
• alcoholische dranken,
• cafeïnehoudende dranken.

De kans dat je meer gaat zweten neemt eveneens toe op momenten dat je lichaam hormonale veranderingen doormaakt. Zo zul je veel zweten in je tienerjaren en voor vrouwen zal het volkomen normaal zijn dat ze overmatig gaan zweten tijdens de menopauze.

Bepaalde personen merken dat ze meer zweten dan anderen in hun directe omgeving. Indien je zwaar of zwaarlijvig bent, merkt je wellicht dat je meer zweet dan de slankere mensen om je heen. Personen met een hoge BMI (Body Mass Index) zullen dus meer kunnen gaan zweten en daarbij komt verder dat mannen over het algemeen meer zweten dan vrouwen, in het bijzonder tijdens het sporten en het verrichten van lichamelijke inspanningen.

Hoeveel zweten is normaal?

Veel mensen vragen zich af of ze te veel zweten. Gelukkig heeft maar circa 3 procent van de bevolking de aandoening hyperhidrose waarbij je overmatig gaat zweten. Deskundigen zeggen dat er geen duidelijke diagnostische criteria zijn om precies mee aan te geven hoeveel zweten te veel is, maar op het ogenblik dat als iemand hierover klaagt, is dat waarschijnlijk ook zo. Deze mensen zeggen doorgaans dat overmatig zweten een belemmering vormt voor het uitvoeren van simpele dagelijkse activiteiten en dat ze op sociaal- en/of professioneel vlak door dit probleem worden beperkt.

Er kunnen een tweetal verschillende soorten hyperhidrose worden onderscheiden:

• secundaire gegeneraliseerde hyperhidrose,
• primaire focale hyperhidrose .

Secundaire gegeneraliseerde hyperhidrose is overmatige transpiratie die optreedt als gevolg van een andere aandoening. Zo kunnen mensen die lijden aan jicht, diabetes of bepaalde hartaandoeningen last hebben van hyperhidrose. Vrouwen die zwanger zijn, of in de menopauze zitten, hebben eveneens een grotere kans op het ontwikkelen van hyperhidrose.

Verder is het mogelijk dat je overmatig gaat zweten door een geneesmiddel dat je gebruikt. Van sommige geneesmiddelen is namelijk vastgesteld dat ze hyperhidrose zullen veroorzaken. Je huisarts kan je meer informatie geven als je vermoedt dat een geneesmiddel de oorzaak is van je overmatig zweten.

Secundaire gegeneraliseerde hyperhidrose zal zich op volwassen leeftijd ontwikkelen. Het overmatig zweten kan zich dan voordoen in een deel, maar ook over heel het lichaam (gegeneraliseerd). Het zweten kan zowel overdag zich voordoen zonder dat daar een duidelijke reden voor gegeven kan worden, maar even goed zich ’s nachts tijdens de slaap manifesteren.

Op het moment dat je lijdt aan primaire focale hyperhidrose, dan heb je last van overmatig zweten op één of meer specifieke delen van je lichaam. Je kunt hierbij onder andere denken aan:

• oksels,
• voeten,
• handen,
• voorhoofd.

Het zweten zal dan aan allebei de zijden van het lichaam zich manifesteren.

Mensen met primaire focale hyperhidrose hebben doorgaans een familiegeschiedenis met betrekking tot deze aandoening. De aandoening wordt meestal pas opgemerkt tijdens de adolescentie en dokters zullen in de regel geen ​​specifieke oorzaak (zoals geneesmiddelen of een aandoening) als oorzaak kunnen aanwijzen. Indien je lijdt aan primaire focale hyperhidrose, dan zul je gedurende je slaap echter geen last hebben van overmatig zweten.

Waarom zweten je oksels zo veel?

Over heel je lichaam zweten kan problematisch zijn, maar een groot aantal mensen zullen vooral opmerken dat er zich meer zweet ophoopt onder hun oksels. Overmatig zweten onder de oksels wordt in de medische wereld ook wel aangeduid als axillaire hyperhidrose. Je kunt eveneens last hebben van geurvorming in dit gebied, waardoor het zweten nog gênanter kan worden en extra spanningen, onzekerheid of angst met zich mee kan brengen.

Volgens deskundigen worden de actieve zweetklieren onder de oksels, apocrine klieren genoemd. Deze klieren geven een dikker vocht af, in vergelijking tot het zweet dat je op andere delen van je lichaam aanmaakt, zoals op je voorhoofd, handen of voeten. Op het moment dat dit dikke zweet in aanraking komt met de huidbacteriën onder je oksels, dan zal er de typische zweetgeur waargenomen kunnen worden.

Hoewel vrijwel ieder mens in een bepaalde mate last heeft van okselzweet, zou je van mening kunnen zijn dat jouw aanmaak van zweet op deze plaatsen problematisch is. Een aantal eenvoudige oplossingen om okselzweet aan te pakken, zijn:

• Anti-zweetpads. In bepaalde ernstige gevallen van overmatig zweten kan er gebruik worden gemaakt van kleine stoffen pads die na gebruik weggegooid dienen te worden. In de meeste gevallen zijn deze pads voorzien van een plakstrip aan de achterzijde zodat je ze gemakkelijk aan de binnenkant van een T-shirt, blouse of jurk vast kunt maken om overtollig zweet op te vangen.
• Zweetbestendige shirts. Sommige mensen die last hebben van overtollige zweten houden dit probleem onder controle door een extra laag onder hun kleding te dragen. Een simpel katoenen hemd werkt voor sommige mensen al afdoende, maar er zijn eveneens heuse zweetbestendige shirts in de handel te vinden, deze zijn speciaal ontworpen om het zweetvocht en de geur te maskeren.
• Antitranspiratiemiddelen. Er zijn een heleboel vrij verkrijgbare producten te koop die zweten en/of de zweetgeur kunnen maskeren. Een groot aantal winkels die zich richten op de verkoop van producten ten behoeve van je gezondheid en/of schoonheid zullen deze antitranspiranten (die bedoeld zijn voor het gebruik onder de oksels) verkopen. De werking van deze middelen is gericht op de verstopping van de verantwoordelijke poriën, zodat zweet niet vrij zal worden gegeven. Deskundigen raden echter aan om ’s nachts al antitranspirant aan te brengen, zodat het middel tijd krijgt om in de poriën terecht te komen en tegen de ochtend een blokkade te hebben gevormd van de zweetklieren. Deodorants kunnen overigens ook helpen om de geur te maskeren die wordt veroorzaakt door het mengsel van zweetvocht en de daarin aanwezige bacteriën. Je huisarts kan je mogelijk een ook antitranspiratiemiddel voorschrijven dat de stof aluminiumchloride bevat. Deze producten op doktersrecept kunnen in de regel worden gebruikt op diverse lichaamsdelen, zoals je handen, voeten, oksels en hoofd.
• Nauwkeurige planning. Op het ogenblik dat je vaak zweet tijdens specifieke situaties, zoals tijdens zakelijke bijeenkomsten of sociale aangelegenheden, dan kan het handig zijn om goed vooruit te leren plannen en eventueel een extra shirt mee te nemen. Zo leggen bepaalde zakenmensen een extra shirt op hun werkplek voor het geval dit onverwacht nodig mocht zijn.

Naast de eerder genoemde opties, zijn er eveneens medische oplossingen voor de overmatige productie van okselzweet. Sommige hiervan zijn meer invasief dan andere en iedere oplossing heeft een aantal specifieke voor- en nadelen.

• Botox. Sommige personen, die last hebben van overmatig zweten onder de oksels, gebruiken botoxinjecties (onabotulinumtoxine A) om dit probleem aan te pakken. Botox blokkeert namelijk tijdelijk de signalen die je klieren aanzetten tot de aanmaak van transpiratievocht. Mensen die botox gebruiken tegen okselzweten, zullen verlichting vinden gedurende circa drie tot zes maanden. De injecties dienen dus herhaald te worden om blijvende verlichting te behouden. Botox kan eveneens worden toegepast op andere delen van het lichaam, zoals het gezicht, de handpalmen en de voeten.
• MiraDry. Deze procedure maakt gebruik van elektromagnetische energie die gericht wordt op de zweetklieren onder de oksel en deze zo te elimineren. Artsen die deze procedure uitvoeren, zeggen dat hun patiënten na een MiraDry-procedure in de regel direct een vermindering van 60 tot 80 procent van de aanmaak van het okselzweet waar zullen nemen en na twee behandelingen zelfs afname zien van maar liefst 80 procent. Deze procedure werkt dus absoluut goed tegen okselzweten en bepaalde onderzoeken geven zelfs aan dat ook de typische geur ermee aan kan worden gepakt. Wel dient te worden verteld dat deze methode misschien niet zal werken tegen zweetgeur wanneer je niet veel transpireert. Een heleboel factoren veroorzaken immers geur en het is lastiger om een onaangename geur aan te pakken, dan om overmatige zweten terug te dringen. Toch stellen deskundigen dat de MiraDry-methode een aanbevolen behandeling is voor menden die last hebben van overmatig okselzweten vanwege het feit dat deze behandeling goedkoper is dan een botoxbehandeling en minder invasief is dan het uitvoeren van een operatieve ingreep. Bovendien heeft de vooruitgang in de anesthesie ervoor gezorgd dat de behandelingen tegenwoordig effectiever uitvallen en ook dat de resultaten na de eerste behandeling aanzienlijk beter zijn. De bijwerkingen van deze behandeling zijn onder andere:

• – beschadiging van zenuwen onder de huid,
• – wat pijn en zwelling,
• – gevoelloosheid en tintelingen in het behandelde gebied.

De meeste bijwerkingen kunnen gelukkig tot een minimum worden beperkt als er de juiste voorbereidingen voor de ingreep worden getroffen. De kosten van MiraDry kunnen per plaats variëren.

• Operatief ingrijpen. Er zijn uiteenlopende chirurgische ingrepen mogelijk waarbij de zweetklieren van de oksels worden beschadigd, of worden verwijderd, zodat deze niet langer meer hun werk kunnen doen. Deze permanente oplossingen tegen okselzweten kunnen zijn:

• – liposuctie,
• – curettage (een afschraapprocedure),
• – een combinatie van beide bovengenoemde technieken,
• – excisie: de volledige verwijdering van het okselweefsel is weliswaar mogelijk, maar wordt niet aanbevolen vanwege ernstige bijwerkingen. Hierbij kun je denken aan littekenvorming en de beperkte bewegingsmogelijkheid in het arm- of schoudergebied na de ingreep.

De kosten van een operatieve ingreep zullen afhangen van de procedure waarvoor is gekozen, de grootte van het gebied dat behandeld wordt en de plaats waar je de chirurgische ingreep laat uitvoeren.

Waarom zweet je zo vaak in je schaamstreek?

Hoewel zweten onder de oksel geregeld voorkomt, kan overmatig zweten in de schaam- of liesstreek eveneens ongemakkelijker en gênant zijn. Een deskundige op het gebied van de menopauze legt uit dat de aandoening in het bijzonder lastig is voor vrouwen die sporten of trainen: het overmatig zweten in de schaamstreek, de liezen, de billen en de dijen staat bekend als truncale hyperhidrose. Maar een heleboel vrouwen kennen het fenomeen als de een vervelende ervaring en een gênante situatie die vaak ontstaat na een geweldige wedstrijd of een training.

Er kan echter niet alleen een ontsierende plek in de kleding ontstaan, maar ook een onaangename geur wanneer de schaam- of liesstreek vochtig wordt: een zweterige schaamstreek is namelijk een ideale omgeving om in te overleven voor allerlei micro-organismen. De vochtigheid stimuleert de dan ook de overmatige groei van slechte bacteriën in de vagina die de delicate zuurbalans kunnen verstoren en zorgen voor een vieze geur en het nodige ongemak.

Een aantal mogelijke oplossingen voor dit vervelende probleem is:

• Niet-geurend maandverband (of inlegkruisjes) kan tijdens de menstruatie worden gebruikt om het zweet en de onaangename geur in de schaamstreek en de liezen te verminderen. Verder kunnen geregeld babydoekjes worden gebruikt om dit deel van het lichaam te verfrissen. Het dragen van een katoenen slipje kan eveneens helpen om de klachten in de hand te houden. Uiteraard dien je wel vaak het maandverband of het inlegkruisje te vervangen om de vorming van nare geurtjes tegen te gaan.
• RepHresh Gel is een specifiek product dat helpt om de pH naar een normaal peil terug te brengen (tussen de 3,5 en 4,5 pH). Patiënten wordt vaak aangeraden om deze gel dagelijks te gebruiken in combinatie met een probioticum om op die manier de aanwezige gisten en bacteriën in een goed evenwicht te houden.
• Het scheren of trimmen van het schaamhaar helpt eveneens om de onaangename geur en overmatig zweten te verminderen. Maar artsen zeggen dat bepaalde vrouwen door het scheren last kunnen krijgen van hidradenitis suppurativa, een aandoening die een soort bultjes op de huid veroorzaakt die eruit zien als puistjes of steenpuisten. Dit is echter een situatie die niet per definitie permanent hoeft te zijn.
• Draag loszittende kleding die gemaakt is van natuurlijke stoffen. Nylon of andere synthetische materialen kun je beter vermijden. Een heleboel fabrikanten van sportkleding maken hun kleding die bedoeld is workouts van absorberende vezels die het zweet van de huid af zullen voeren.
• Praat met je huisarts over het uitbalanceren van je hormonen. Een lage concentratie van je schildklierhormonen of een laag oestrogeengehalte in en rond de menopauze kan immers bijdragen aan het zweten en de onaangename geur in de schaamstreek en de liezen.
• Elke dag douchen, in het bijzonder voor of na het uitvoeren van zware lichamelijke inspanningen, zal helpen om de schaam- en liesstreek vrij te houden van overtollig zweet en de daaruit voortvloeiende onaangename geur.

Waarom zweten je handen en voeten zo vaak?

Zweterige handen en -voeten kunnen je dagelijkse bezigheden behoorlijk beïnvloeden, doorgaans op uiteenlopende, maar absoluut frustrerende, manieren. Gewoon een deurknop omdraaien kan immers al lastig zijn op het ogenblik dat je handpalmen te veel zweten. En zweetvoeten kunnen zelfs je schoenenkeuze enorm beperken. Palmar-hyperhidrose (zwetende handpalmen) en plantaire hyperhidrose (zweetvoeten) kunnen worden behandeld met behul0p van zelfzorgmiddelen als een professionele aanpak, zoals:

• Antitranspirant. Een heleboel soortgelijke producten als die je onder je oksels gebruikt om overmatig zweten te verminderen, kunnen ook op je voeten worden gebruikt. Je huisarts kan wellicht een sterkere antitranspirant voorschrijven om het zweetprobleem van je voeten aan te pakken.
• Botox. Sommige mensen zullen botoxinjecties laten zetten om verlichting te vinden bij zwetende handen en -voeten. Deze behandeling kan echter een kostbare aangelegenheid zijn, maar is bovendien niet permanent en kan ook voor ongemakken zorgen wanneer je je voeten en/of handen wilt gebruiken.
• Iontoforese. Dit is een behandelingsapparaat waarin je handen en voeten onder worden gedompeld in een bak water, terwijl er een elektrische stroom door het water wordt geleid. Iedere behandelingssessie duurt circa 15 tot 40 minuten en wordt drie keer in de week herhaald totdat de gewenste resultaten waar worden genomen. Tijdens de onderhoudsfase mag je de behandeling maar één keer per week uitvoeren. De kosten van een apparaat liggen echter behoorlijk hoog, maar in bepaalde gevallen kun je deze ook huren of de kosten verhalen op je zorgverzekering.
• Vochtabsorberende sokken. Deskundigen bevelen mensen, die te veel last hebben van zweetvoeten, aan om geen katoenen sokken meer te dragen, maar in plaats daarvan te kiezen voor sokken die gemaakt zijn van vochtabsorberende materialen. Ook suggereren deskundigen dat je beter schoenen kunt dragen die ​​gemaakt zijn van natuurlijke materialen, zoals leer.

Slotopmerking

Ieder mens scheidt transpiratievocht uit en bijna iedereen heeft wel één of meerdere momenten meegemaakt waarin er sprake was van overmatig transpireren. Maar wanneer je voortdurend te veel zweet, dan snak je waarschijnlijk naar enige verlichting. Ondanks het feit dat te veel zweten wellicht geen levensbedreigende aandoening is, kan het wel een teken zijn van een ernstiger onderliggend probleem. Bovendien zijn er vandaag de dag tal van behandelingen voor overmatig zweten beschikbaar. Het is dan ook zeker aan te raden om dit probleem met je huisarts te bespreken. Dit is zeker aan de orde als het zweten op een bepaalde plaats van je lichaam je dagelijkse bezigheden negatief beïnvloedt. Deskundigen raden dan vaak aan om een zogenaamd ​​zweetdagboek bij te houden. Op die manier kun je je huisarts immers helpen bij het vinden van de oorzaken van dit probleem en dus ook bij het vinden van de best mogelijke behandeling(en). Je huisarts is dus zeker de beste eerste stap die je kunt zetten voor het inwinnen van advies, maar vaak is de deskundigheid van een specialist (z0as een dermatoloog) de aangewezen persoon om het beste plan van aanpak voor je individuele situatie op te stellen.