De pijn die zo vaak in verband wordt gebracht meteen in gang zijnde hartinfarct (ook wel een hartaanval genoemd) is het gevolg van een acute blokkade van één van de kransslagaders, vaak veroorzaakt door coronaire hartziekte. Een dergelijke acute blokkade is het gevolg van een afgescheurd stukje atherosclerotische plaque dat in de wand van de slagader is ontstaan.
Acuut coronair syndroom
Op het ogenblik dat de kransslagader geblokkeerd wordt, dan zal het deel van hartspier dat door de aangedane slagader wordt voorzien van zuurstofrijk bloed direct ernstige tekorten krijgen aan zuurstof (ischemie) en indien deze situatie aan blijft houden, dan zullen de cellen van de hartspier af gaan sterven. Dit afsterven van de hartspier is wat een hartaanval kenmerkt. Hartaanvallen hebben vaak significante symptomen tot gevolg, zo hebben veel patiënten last van:
- pijn op de borst,
- een onaangenaam gevoel op de borst.
Kenmerken van de pijn bij een hartaanval
De pijn die gepaard gaat met een hartaanval is in een groot aantal gevallen te vergelijken met een klassieke angina pectoris, maar is vaak ernstiger van aard en zal bovendien langer aan blijven houden. De pijn wordt in de klassieke geneeskunde omschreven als een drukachtige, knijpende, verpletterende of heftige pijn. De pijn straalt in een heleboel gevallen tevens uit naar de kaak, de schouders of de armen.
Pijn die optreedt bij een hartaanval kan echter in talloze gevallen “atypisch” zijn. Soms gaat de pijn bijvoorbeeld helemaal niet uit van de borstkas, maar kan deze zich vooral voordoen in de rug, in één of beide armen of in de maagstreek. Bovenal wordt de pijn door de patiënt wellicht helemaal niet als “pijn” ervaren, maar eerder als een onaangenaam gevoel.
Behalve pijn (of een onaangenaam gevoel) zullen mensen die te maken krijgen met een hartaanval vaak kortademigheid (dyspnoe) ervaren, maar even goed kunnen ze misselijk zijn, hevig gaan zweten, zich duizelig, zwak of onverklaarbaar vermoeid voelen. In tegenstelling tot bij angina pectoris hebben de symptomen van een hartaanval de neiging om aan te blijven houden en vaak gedurende de eerste 15 of 20 minuten in hevigheid toenemen. Deze symptomen ontwikkelen zich meestal plotseling, hoewel dit ook niet altijd het geval hoeft te zijn. De symptomen van een hartaanval kunnen zich dus ook geleidelijk aandienen, soms zelfs in de loop van een periode van uren of zelfs dagen. Verder gaan de symptomen van een hartaanval dikwijls gepaard met een gevoel van intense angst, in de regel kan deze worden omschreven als een ‘gevoel van een naderend onheil’.
Wat moet je doen?
Iedereen die symptomen ervaart, die lijken op de eerder genoemde klachten die gepaard gaan met een hartaanval, heeft direct medische hulp nodig. Indien er inderdaad sprake is van een hartaanval, dan kunnen minuten het verschil maken tussen een lang en gelukkig leven, of blijvende invaliditeit en in het meest erge geval zelfs een fatale afloop. Je dient dus direct de hulpdiensten te waarschuwen als je denkt dat er een hartaanval gaande is.
Hoe je aangeeft dat je wellicht een hartaanval doormaakt
Op het moment dat je op de spoedeisende hulp van een ziekenhuis aankomt, dan zal de evaluatie van de dienstdoende arts bestaan uit het zorgvuldig doornemen van je medische geschiedenis en ook zal er een lichamelijk onderzoek uit worden gevoerd. Vaak zal op deze manier de diagnose worden gesteld, maar er kan in bepaalde situaties ook een ECG uitgevoerd worden om deze te staven. Hartenzymen (dit zijn harteiwitten die in de bloedbaan terecht zijn gekomen op het moment dat de hartcellen af begonnen te sterven) worden gemeten aan de hand van bloedonderzoeken en kunnen eveneens de gestelde diagnose bevestigen. De evaluatie van een mogelijke hartaanval dient snel en adequaat te gebeuren omdat een vroege- en juiste behandeling het hartweefsel kan helpen behouden en de kansen op je overleving met zomin mogelijk schade aan het hart aanzienlijk kan vergroten.