Er zijn al een groot aantal risicofactoren voor een hartaanval bekend, denk maar eens aan factoren zoals:
- roken,
- diabetes,
- hoge bloeddruk,
- overgewicht,
- gebrek aan lichaamsbeweging.
Dit zijn over het algemeen universele risicofactoren. Dit wil zeggen dat deze factoren de kans op een hartaanval bij vrijwel iedereen kunnen vergroten. Maar er zijn eveneens een aantal andere risicofactoren die alleen bepaalde mensen in gevaar zullen brengen, of die alleen mensen kunnen treffen die zich in specifieke situaties bevinden. Hieronder willen we je graag wat meer vertellen over deze minder bekende risicofactoren en welke mensen daar waarschijnlijk door zullen worden beïnvloed.
1. Extreme kou
Lage temperaturen zullen ervoor zorgen dat de bloedvaten zich gaan vernauwen, wat op zijn beurt een acute verhoging van de bloeddruk kan veroorzaken. Wanneer deze omstandigheden worden gecombineerd met het uitvoeren van lichamelijke inspanningen, zoals het scheppen van sneeuw, dan kan de spanning voor bepaalde harten te veel worden. Elk jaar zullen door sneeuw, en het ruimen ervan, dan ook diverse mensen in een ziekenhuis belanden. Van deze mensen zal ten minste zeven procent te kampen hebben met hartklachten.
2. Plotseling lichamelijke inspanningen verrichten
Het plotseling uit moeten voeren van zware lichamelijke activiteiten kan gemakkelijk leiden tot een hartaanval bij mensen die fysiek niet optimaal fit zijn. Een hartaanval kan zo optreden door een activiteit die schijnbaar niet gevaarlijk leek, zoals een spontaan potje basketbal of door het optillen en sjouwen van zware objecten, zoals een schep vol met sneeuw. Mensen die niet gewend zijn aan sporten, of die al bekend zijn met mogelijke risicofactoren voor het ontwikkelen van hartaandoeningen zullen dan ook een verhoogd risico lopen op het krijgen van een hartaanval in dit soort situaties.
3. Zwaar tafelen
Een zware maaltijd kan onder bepaalde omstandigheden een hartaanval tot gevolg hebben. Onderzoekers vermoeden dat dit gebeurt omdat het eten de hoeveelheid van het hormoon adrenaline (ook wel epinefrine genoemd) in het bloed verhogen, waardoor de bloeddruk en de hartslag eveneens zullen stijgen.
4. Intense emoties
Wetenschappelijke onderzoeken hebben aan weten te tonen dat een intens gevoel van woede of verdriet een hartaanval zou kunnen veroorzaken. Dit zal waarschijnlijk het gevolg zijn van een plotselinge toename van de hartslag en de verhoging van de bloeddruk veroorzaakt door het verrassingselement. Omdat een heleboel mensen met dit soort emoties te maken zullen krijgen tijdens hun leven en er doorgaans geen problemen door zullen ondervinden, zullen deze intense gevoelens waarschijnlijk eerder een negatieve invloed hebben op personen die al een verhoogd risico op een hartaanval lopen.
Er is echter ook een aandoening bekend met de naam Takotsubo-cardiomyopathie, die een hartaanval kan nabootsen, maar niet hetzelfde zal zijn. Deze aandoening komt overigens vaker voor bij vrouwen wanneer zij in een situatie verkeren waarin ze te maken krijgen met intens verdriet. Bij hen zullen dan symptomen optreden die doen denken aan die van een hartaanval wanneer dit zorgt voor acuut hartfalen. Er wordt vermoedt dat deze aandoening het gevolg is van ongecontroleerde samentrekkingen van de bloedvaten. Bij de behandeling van de aandoening zal het hartfalen vaak verdwijnen nadat het verdriet eveneens verdwenen is. Wanneer er later onderzoeken uit worden gevoerd zullen er in de regel geen tekenen van een hartaanval waarneembaar zijn.
5. Gerelateerde aandoeningen
Op het moment dat je de diagnose krijgt van een ernstige medische aandoening die helemaal niets te maken heeft met je hart, dan zal de kans op een hartaanval wellicht niet direct bij je opkomen. Om deze reden wordt de rol van bepaalde aandoeningen en omstandigheden bij het verhogen van het risico op een hartaanval vaak onderschat. Omstandigheden die de kans op een hartaanval kunnen vergroten, zijn onder andere:
- Reumatoïde artritis, lupus en iedere andere infectieziekte die voor een ontsteking in de bloedvaten kan zorgen,
- Pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) waarbij onder andere de bloeddruk is verhoogd,
- Zwangerschapsdiabetes verhoogt de kans op een hartaanval in aanzienlijke mate,
- Slaapapneu kan een agressieve hartaandoening tot gevolg hebben die de kans op een hartaanval met vijfentwintig procent in de loop van vijf jaar zal vergroten,
- Bestraling op de borst die in het verleden plaats heeft gevonden, in het bijzonder voor de behandeling van kanker in de linkerborst waardoor het hart schade op kan hebben gelopen.
Iedereen die te maken heeft, of heeft gehad, met één van deze aandoeningen dient doorgaans een cardioloog te bezoeken en dus niet alleen deze zaken met de huisarts te bespreken.
