Als er sprake is van een maagbloeding dan wil dit niet direct zeggen dat het bloed uit je mond naar buiten kolkt. Een maagbloeding kan namelijk ook zo gering zijn dat dit met het blote oog niet waar te nemen is. Er wordt dan ook wel gesproken van een occulte bloeding. Dergelijke niet opgemerkte maagbloedingen komen vaak pas aan het licht op het moment dat er braaksel of bloed diagnostisch (dus in een laboratorium) wordt onderzocht. In veel gevallen gebeurt dit naar aanleiding van vage klachten in de buikstreek.
Symptomen bij maagbloeding
Op het ogenblik dat er grotere hoeveelheden bloed worden verloren dan zullen deze zichtbaar worden in braaksel of in ontlasting. Je kunt dan bijvoorbeeld te maken krijgen met bloedbraken, ofwel hematemesis of met een zwart gekleurde teerachtige ontlasting (melaena). Naast het opmerken van bloed kun je tijdens een maagbloeding ook last hebben van bloedarmoede, misselijkheid en in ernstige gevallen zelfs in een toestand van shock terechtkomen.
Maagbloeding | Symptomen | Oorzaken |
Geringe bloeding | – Occult bloed in braaksel en/of ontlasting – Bloedarmoede – Misselijkheid – Vage buikklachten. | Gastritis, Maagzweer, Maagkanker, Vergiftiging |
Hevige bloeding | – Bloedbraken – Zwarte ontlasting – Misselijkheid – Shock |
De zwart gekleurde ontlasting, die tevoorschijn komt bij een maagbloeding, heeft alles te maken met de plaats in het lichaam waar de bloeding is ontstaan. Een maagbloeding doet zich voor hoog in het maag-darmkanaal waardoor het bloed dat wordt verloren, zal worden verteerd. De ontlasting zal door de afvalstoffen die hierbij ontstaan zwart verkleuren. Zou er namelijk een bloeding lager in het maag-darmkanaal optreden dan zou het bloed rood gekleurd zijn dat met de ontlasting naar buiten komt. Dit bloed zal immers minder te maken hebben gehad met het verteringsproces en dus minder ver zijn afgebroken.
Frequent optredende (ernstige) maagbloedingen, of telkens geringe hoeveelheden bloed verliezen, kan bloedarmoede, ofwel anemie, tot gevolg hebben. Op het ogenblik dat je bloedarmoede hebt dan kun je last krijgen van de volgende symptomen:
- Een bleke huid
- vermoeidheid
- ongewone bloeddrukdaling bij het opstaan vanuit zit- of lighouding.
Op het ogenblik dat maagbloedingen erger worden zou dat kunnen leiden tot een zogenaamde verbloedingshock. Dit is een situatie waarin direct adequate medische hulp dient te worden verleend om te voorkomen dat er een levensbedreigende situatie voor de patiënt ontstaat. Het lichaam zal in een dergelijk geval immers een grote hoeveelheid bloed verliezen met als gevolg dat de organen niet van genoeg bloed, en dus zuurstof en voeding, kunnen worden voorzien. Al na een korte tijd zullen steeds meer vitale organen daardoor hun functie niet meer naar behoren uit kunnen voeren en uitvallen.
Oorzaken van maagbloeding
Een bloeding in de maag kan ontstaan op het moment dat bloedvaten beschadigd raken en doorbreken als gevolg van:
- Gastritis, ofwel een ontsteking van het slijmvlies in de maag. Een dergelijke ontsteking kan zich ontwikkelen na een besmetting met bacteriën of het gebruik van bepaalde medicijnen die inwerken op de maagwand. Hierdoor zal het slijmvlies niet meer goed bestand zijn tegen de zuren in de maag en daardoor geïrriteerd en ontstoken raken. Er kan zelfs een bloeding optreden.
- Maagzweren kunnen door de maagwand breken en op die manier een bloeding veroorzaken.
- Maagkanker kan de maagwand zodanig aantasten dat er bloedingen ontstaan.
- Corpus alienum, ofwel een lichaamsvreemd voorwerp, dat zich in de maag bevindt kan daar schade aanrichten en zo voor een bloeding zorgen.
- Vergiftiging door middel van het eten of drinken van giftige stoffen kan de maagwand beschadigen en een bloeding tot gevolg hebben.
- Bloedverdunners kunnen in sommige gevallen het bloed zodanig verdunnen dat zelfs een erg klein wondje in de maag moeilijk zal stoppen met bloeden en er zich dus een serieuze maagbloeding kan ontwikkelen.
Maagbloeding herkennen
De ernst van de maagbloeding zal dus sterk bepalend zijn voor de tijd die nodig is om deze te herkennen. Over het algemeen kan worden gesteld dat je een geringe bloeding van de maag minder snel herkend dan een maagbloeding waarbij je bloed braakt of waarbij er zich bloed in de ontlasting bevindt. De symptomen die kunnen wijzen op een lichte maagbloeding zijn immers zo algemeen dat deze eventueel ook op andere aandoeningen kunnen duiden. Bij (zelfs het vermoeden van) een maagbloeding dient altijd medische hulp in te worden geschakeld om complicaties en levensbedreigende situaties te kunnen voorkomen.
Maagbloeding behandelen
Nadat de symptomen van een maagbloeding zijn herkend, kan er (soms met spoed) een behandeling in gang worden gezet. Bij een geringe maagbloeding zal het doorgaans volstaan om medicatie voor te schrijven die bedoeld is om het maagvlies extra bescherming te bieden tegen de zure inhoud van de maag.
Naast het opsporen van de oorzaak van de maagbloeding zal de behandeling verder nog bestaan uit het behandelen hiervan. In veel gevallen zal voor het opsporen van de maagbloeding een maagspiegel, ofwel een gastroscoop, worden ingezet. Bij een dergelijk onderzoek zal door middel van een flexibele buis die langs de slokdarm in de maag wordt gebracht, worden gezocht naar de maagbloeding. In bepaalde gevallen kan de maagbloeding ook meteen worden verholpen door het toedienen van stollingsmedicatie of door dichtbranden van het verantwoordelijke bloedvat.
Indien deze methodes niet toepasbaar zijn dan is het vaak nodig om een operatie uit te voeren om de bloeding in de maag te stelpen. Een opname op de afdeling intensieve zorgen van een ziekenhuis is dan soms ook nodig om de gezondheidstoestand van de patiënt optimaal in de gaten te kunnen houden en in te kunnen grijpen mocht dit nodig zijn.
In ernstige gevallen zal er altijd een opname op de afdeling intensieve zorgen noodzakelijk zijn. Ook zal er een operatieve ingreep uitgevoerd dienen te worden om een mogelijke verbloeding te voorkomen. Verder zal er dan een infuus worden aangelegd waarlangs vocht en zouten worden toegediend. In zeer ernstige gevallen kan het zelfs noodzakelijk zijn om een bloedtransfusie uit te voeren om zo het verloren bloed weer aan te vullen. Een hevige maagbloeding kan namelijk een fatale afloop voor de patiënt in kwestie hebben als er niet snel en adequaat wordt gehandeld.