10 fantastische tips tegen heesheid, behandelen en oplossen!

Om je een beter beeld te geven van heesheid hebben we een aantal feiten voor je op een rijtje gezet.

• Heesheid kan worden omschreven als een abnormale verandering van de stem.
• De meest voorkomende oorzaak van heesheid is acute laryngitis (ontsteking van het strottenhoofd en de stembanden) .
• De onderliggende oorzaak van heesheid kan in de regel vast worden gesteld door een arts aan de hand van je persoonlijke medische geschiedenis en een uitgevoerd lichamelijk onderzoek.
• De behandeling van heesheid zal afhangen van de onderliggende oorzaak.
• Heesheid kan worden voorkomen door je stem niet overmatig, of te overdreven, te gebruiken en door te stoppen met roken.

Wat is heesheid?

Zoals we al eerder opmerkten is heesheid is een ongewone verandering van de stem die het gevolg is van uiteenlopende factoren. De stem kan qua toonhoogte en volume anders zijn, variërend van een lage, harde stem tot een zwak, schrapend stemgeluid.

Oorzaken van heesheid

Heesheid wordt in de meeste gevallen door een irritatie, of een letsel aan, de stembanden veroorzaakt. Het strottenhoofd (in de medische wereld ook wel larynx genoemd) is het deel van de luchtwegen waarin zich eveneens de stembanden zijn gelegen. De kraakbeenachtige buitenste wand van het strottenhoofd wordt de ‘Adamsappel’ genoemd. De stembanden op hun beurt zijn een tweetal spierbundels dat een “V” in het strottenhoofd vormt. Op het ogenblik dat je zingt of praat, dan zullen je stembanden gaan trillen en op die manier geluid produceren.

Heesheid kan het gevolg zijn van een aantal medische aandoeningen. De meest voorkomende oorzaak van deze abnormale verandering van je stem is echter acute laryngitis (dit is een ontsteking van de stembanden) die vaak wordt veroorzaakt door een infectie van de bovenste luchtwegen (in het gros van de gevallen betreft het een virale infectie) en minder vaak is het een gevolg van het overmatig, of niet op een juiste manier, gebruiken van je stem (zoals wanneer je veel schreeuwt of zingt).

Overige oorzaken van heesheid zijn:

• De aanwezigheid van goedaardige knobbeltjes, cysten of poliepen op de stembanden,
• Gastro-oesofageale reflux (het terugstromen van de inhoud van de maag in de slokdarm),
• Één of meerdere allergieën,
• Door inademing van prikkelende- of irriterende stoffen,
• Roken,
• Problemen die verband houden met de schildklier,
• Letsel aan het strottenhoofd en/of aan de stembanden,
• Neurologische aandoeningen (zoals de ziekte van Parkinson en beroertes),
• Kanker die uitgaat van het strottenhoofd .

Tekenen en symptomen van heesheid

Indien je last hebt van heesheid, dan zal je stem in veel gevallen schrapend en hard klinken, ondanks dat er ook sprake kan zijn van een verandering in de toonhoogte of het volume van de stem als gevolg van de heesheid. De snelheid waarbij de heesheid zich aandient en de bijbehorende symptomen zich aan zullen dienen, zal afhankelijk zijn van de onderliggende oorzaak.

Het diagnosticeren van de oorzaken van heesheid

Een arts zal iemand die last heeft van heesheid vragen gaan stellen die betrekking hebben op de klachten en alle andere bijbehorende symptomen. Een lichamelijk onderzoek dat vaak uit wordt gevoerd zal zich richten op je hoofd, hals en keel. In de regel kan een diagnose worden gesteld aan de hand van een dergelijke eerste beoordeling. In bepaalde gevallen wordt echter een lange, flexibele tube met daaraan een lichtje (een zogenaamde fiberoptische scoop) in de keel ingebracht om op die manier de stembanden direct in beeld te kunnen brengen. Dit zal vooral worden gedaan wanneer er aanvankelijk geen andere oorzaak voor de heesheidklachten kan worden gevonden. Iemand die last heeft van heesheid die meer dan 2 tot 3 weken aan blijft houden, dient bovendien gezien te worden door een keel-, neus en oor (KNO-)arts te hebben om ernstige onderliggende oorzaken van de heesheid uit te kunnen sluiten.

Het behandelen van heesheid

De manier waarop de heesheid zal worden behandeld, zal afhangen van de onderliggende oorzaak, bijvoorbeeld:

• Acute laryngitis die het gevolg is van een infectie van de bovenste luchtwegen zal doorgaans vanzelf weer genezen naarmate de infectie door je eigen lichaam aan wordt gepakt. Een klassieke behandeling met hoestwerende middelen en de bevochtiging van de lucht waarin je verblijft, kan echter ook zinvol zijn.
• De stem rust geven, zal ook vaak aan worden bevolen om verdere irritatie of schade aan de stembanden te kunnen voorkomen.
• Antibiotica zijn in het gros van de gevallen van acute laryngitis niet de aangewezen behandelmethode omdat deze middelen enkel en alleen bacteriële infecties aan kunnen pakken.
• Stoppen met roken wordt aanbevolen voor iemand die last heeft van heesheid en die rookt.
• Iemand die last heeft van heesheid als gevolg van het overmatig, of het verkeerd, gebruiken van de stem dient zich te houden aan een zekere stemrust vanwege het feit dat ernstige schade (zoals een bloeding van de stembanden) kan ontstaan op momenten dat de stem toch te zeer wordt gebruikt gedurende episoden van acute laryngitis.
• Geneesmiddelen die bedoeld zijn voor de behandeling van gastro-oesofageale reflux of allergieën kunnen soms eveneens de heesheid behandelen wanneer één van deze oorzaken ten grondslag ligt aan de klachten.
• In bepaalde gevallen kan een operatieve ingreep noodzakelijk zijn wanneer er zich goedaardige knobbeltjes of poliepen op de stembanden aan worden getroffen, er sprake is van schade aan het strottenhoofd en/of de stembanden en als er kanker is geconstateerd die uitgaat van het strottenhoofd.

Het voorkomen van heesheid

Heesheid kan in een aantal gevallen echter voorkomen worden. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan:

• Het vermijden van situaties waarbij je buitensporig veel je stem dient te gebruiken en wanneer je toch je stem in moet zetten om gehoord te worden, dan is het gebruik van een microfoon, indien deze aanwezig is, zeker aan te raden om je stembanden te kunnen ontzien.
• Logopedisten of zangdocenten kunnen in bepaalde gevallen helpen om iemand een spraaktraining te geven en/of de stem anders te leren gebruiken.
• Stoppen met roken kan heesheid, maar zeker ook de ontwikkeling van kanker van het strottenhoofd, voorkomen.
• Iemand die last heeft van heesheid als gevolg van gastro-oesofageale reflux kan verder baat hebben bij het gebruik van specifieke geneesmiddelen en aanpassingen binnen het dieet (zoals het vermijden van alcohol- en cafeïnehoudende dranken en pittig gekruid eten).