Huiduitslag

Op het ogenblik dat er wordt gesproken van huiduitslag, of kortweg van uitslag, dan wordt er doorgaans een merkbare verandering in de textuur of de kleur van je huid bedoeld. De huid kan dan bijvoorbeeld schilferig of hobbelig zijn, maar even goed jeuken of op andere manier geïrriteerd zijn.

Verschillende vormen van huiduitslag

Er zijn een groot aantal verschillende oorzaken voor huiduitslag bekend. Hieronder hebben we een opsomming gemaakt van een aantal veelvoorkomende vormen van huiduitslag met van elke vorm niet alleen een korte omschrijving, maar ook een bijbehorende foto. Je bent dus gewaarschuwd: er kunnen afbeeldingen voorbij komen die niet door iedereen als even prettig worden ervaren.

Vlooienbeten

In de meeste gevallen komen vlooienbeten voor in groepjes, oftewel clusters, op de onderbenen en de voeten. De jeukende, rode bultjes die ontstaan als gevolg van een vlooienbeet worden omgeven door een rode kring en de jeuk zal direct na de beet optreden.

Vijfde ziekte

De Vijfde ziekte is een zogenaamde kinderziekte die zich kenmerkt door:

• hoofdpijn,
• vermoeidheid,
• lage koorts,
• keelpijn,
• een loopneus,
• diarree,
• misselijkheid

Kinderen die lijden aan de Vijfde ziekte hebben meer kans dan een volwassene om huiduitslag te krijgen na een besmetting. Ze krijgen dan te maken met ronde, felrode huiduitslag die zich manifesteert op de wangen, een op kant lijkend patroon aan huiduitslag op de armen, de benen en het bovenlichaam die mogelijk beter zichtbaar zullen worden nadat iemand een warme douche of bad heeft genomen.

Rosacea

Rosacea is een chronische huidziekte die zich manifesteert in cycli van vervaging en terugval. Periodes van terugval kunnen veroorzaakt worden door:

• gekruid voedsel,
• alcoholische dranken,
• zonlicht,
• stress,
• de darmbacterie Helicobacter pylori.

De vier subtypen rosacea die vandaag de dag bekend zijn, omvatten een breed scala aan symptomen. De meest veelvoorkomende symptomen zijn onder andere:

• blozen in het gezicht,
• verhevenheid van de uitslag,
• rode bultjes,
• roodheid van het gezicht,
• een droge huid,
• gevoeligheid van de huid.

Krentenbaard

Krentenbaard komt normaal gesproken vooral voor bij baby’s en kinderen en de huiduitslag bevindt zich vaak in het gebied rondom de mond, de kin en de neus. Er is dan sprake van een irriterende vorm van huiduitslag en met vocht gevulde blaren die gemakkelijk openknappen en een honingkleurige korst zullen vormen.

Ringworm

Bij ringworm is er sprake van een cirkelvormige, schilferige huiduitslag waarbij er een verhoogde rand van huid in het midden van de ring lijkt te zitten die helder en gezond is. De randen van de ring kunnen zich echter verder naar buiten verspreiden. Ringworm gaat daarnaast gepaard met jeuk.

Contactdermatitis

Bij contactdermatitis verschijnt uren tot dagen nadat er een contact plaats geeft gevonden met een allergeen. Bij deze vorm van huiduitslag zijn er randen te zien en verschijnt er huiduitslag op de plaats waar de huid in aanraking is gekomen met de irriterende stof. De aangedane huid jeukt, maar is daarnaast ook rood, schilferig of rauw. Verder kunnen er blaren ontstaan waar vocht uit kan sijpelen en waarop zich een harde kortst kan vormen.

Allergisch eczeem

Allergisch eczeem kan lijken op een brandwond en is vaak te vinden op de handen en de onderarmen. De aangedane huid jeuk en daarnaast rood, schilferig of rauw. Bovendien kunnen er zich blaren gaan vormen waarin vocht zit dat er na enige tijd uit kan gaan sijpelen en waarop zich een harde kortst kan gaan vormen.

Hand-, voet- en mondziekte

De hand-, voet- en mondziekte treft in het gros van de gevallen kinderen die jonger zijn dan 5 jaar. In dit geval zal er een pijnlijke uitslag ontstaan in de vorm van rode blaren in de mond, op de tong en op het tandvlees. Er kan daarnaast sprake zijn van platte of verhoogde rode vlekken op de handpalmen en voetzolen. Bij deze ziekte kunnen er tevens vlekken te zien zijn op de billen of in de schaamstreek.

Luieruitslag

Luieruitslag manifesteert zich op plaatsen waar de huid in contact is gekomen met een luier. De huid zal er rood, vochtig en geïrriteerd uitzien en warm aanvoelen.

Eczeem

Eczeem is een vorm van huiduitslag die zich manifesteert in de vorm van gele- of witte schilferige vlekken die af gaan bladderen. De aangedane delen van de huid kunnen rood, jeukende of vettig van aard zijn. Verder kan er sprake zijn van haaruitval in het gebied waar er sprake is van deze uitslag.

Psoriasis

Bij psoriasis zijn er schilferige, zilverachtige, scherp afgebakende huidplekken te zien die in de regel gelegen zijn op het hoofd, de ellebogen, de knieën en de onderrug. Behalve dat psoriasis jeuk kan veroorzaken, kan er eveneens sprake zijn van één of meerdere asymptomatische klachten.

Waterpokken

Als je lijdt aan waterpokken, dan heb je te maken met clusters van jeukende, rode, met vocht gevulde blaartjes in verschillende genezingsstadia die zich over heel het lichaam kunnen manifesteren. De huiduitslag bij waterpokken gaat samen met symptomen als koorts, pijn in heel het lichaam, keelpijn en een afgenomen eetlust. Waterpokken is een ziekte die besmettelijk blijft totdat alle blaasjes volledig met een korstje zijn bedekt

Systemische lupus erythematosus (SLE)

Systemische lupus erythematosus is een zogenaamde auto-immuunziekte die een breed scala aan symptomen laat zien die van invloed zijn op een groot aantal uiteenlopende systemen en organen in het lichaam. Er kan een breed scala aan symptomen waar worden genomen die betrekking hebben op de huid en de slijmvliezen, uiteenlopend van het hebben van huiduitslag tot het ontstaan van zweren. De typische vlindervormige huiduitslag op het gezicht die van wang tot wang over de neus loopt, kan, net zoals de huiduitslag op andere plaatsen op het lichaam, verschijnen of erger worden als je bloot wordt gesteld aan het licht van de zon

Gordelroos

Gordelroos is een erg pijnlijke vorm van huiduitslag die een branderig, tintelend of jeukend gevoel veroorzaken, zelfs op momenten dat er (nog) geen blaartjes aanwezig zijn.

De clusters van met vloeistof gevulde blaren die gemakkelijk breken en waaruit vocht kan sijpelen ontstaat in een patroon van rechte strepen dat het meest voorkomt op de romp, maar eveneens voor kan komen op andere delen van het lichaam, zoals het gezicht. Gordelroos kan samengaan met:

• een lage koorts,
• koude rillingen,
• hoofdpijn,

Cellulitis

Cellulitis wordt beschouwd als een medisch spoedgeval. Dringende medische zorg kan immers nodig zijn. Het is een aandoening die veroorzaakt wordt door bacteriën of schimmels die door middel van een scheurtje of sneetje in de huid terecht zijn komen. Bij cellulitis is er sprake van een rode, pijnlijke, opgezwollen huid, al dan niet met een huiduitslag die zich snel verspreidt. De aangedane huid voelt warm aan en is gevoelig bij aanraking. Verder kun je last krijgen van:

• koorts,
• koude rillingen,
• rode strepen als gevolg van de uitslag, deze kunnen een teken zijn van een ernstige infectie die absoluut om medische aandacht vraagt.

Geneesmiddelenallergie

Een geneesmiddelenallergie wordt gezien als een medisch noodgeval. Dringende zorg kan namelijk nodig zijn. Er kan sprake zijn van een milde, jeukende, rode huiduitslag die dagen tot weken na het innemen van een medicijn kan ontstaan. Ernstige geneesmiddelenallergieën kunnen echter levensbedreigend zijn en symptomen zijn dan ondermeer:

• netelroos,
• hartritmestoornissen,
• zwelling,
• jeuk,

Andere symptomen van een geneesmiddelenallergie zijn:

• koorts,
• maagproblemen,
• kleine paarse- of rode stippen die zichtbaar zijn op de huid.

Schurft

Symptomen van schurft kunnen vier tot zes weken na een besmetting pas verschijnen en een extreem jeukende uitslag met zich meebrengen die op puistjes kan lijken, bestaande uit kleine blaartjes of uit schilferige, op de huid liggende witte- of vleeskleurige lijnen

Mazelen

De symptomen die horen bij mazelen zijn:

• koorts,
• keelpijn,
• rode, tranende ogen,
• afgenomen eetlust,
• hoesten,
• een loopneus.

De rode uitslag verspreidt zich drie tot vijf dagen nadat de eerste symptomen op zijn getreden van het gezicht naar de rest van het lichaam. Bij mazelen zijn er kleine rode vlekken te zien op de huid en kun je blauwwitte plekken verschijnen in de mond.

Tekenbeet

Als gevolg van een tekenbeet zal er pijn of zwelling waargenomen worden op de plaats waar je bent gebeten. De huiduitslag zal je een branderig gevoel geven, eventueel gepaard gaand met de vorming van blaartjes en problemen met het ademhalen. Een teek kan, als je deze niet zelf weghaalt, vaak langere tijd aan de huid vastgehecht blijven en een tekenbeet zal slechts zelden in groepen te zien zijn.

Seborroïsch eczeem

Seborroïsch eczeem gaat gepaard met gele- of witte schilferige vlekken die afbladderen. De aangedane delen van de huid rood, jeukend of vettig zijn. Bovendien kan er haaruitval optreden in de gebieden waar er sprake is van deze vorm van huiduitslag.

Roodvonk

Roodvonk treedt op hetzelfde moment op als, of kort na, een keelontsteking. Deze vorm van huiduitslag is rood van kleur en verschijnt over heel het lichaam (met uitzondering van de handen en de voeten)/ De uitslag bestaat uit kleine bultjes waardoor de huid aanvoelt als “schuurpapier” en er is daarnaast sprake van een felrood gekleurde tong.

Ziekte van Kawasaki

De ziekte van Kawasaki dient te worden gezien als een medisch noodgeval. Dringende medische zorg kan namelijk noodzakelijk zijn. In de meeste gevallen treft deze ziekte kinderen die jonger zijn dan 5 jaar. De symptomen van de ziekte van Kawasaki zijn:

• een rode, gezwollen tong (de zogenaamde frambozen- of aardbeitong),
• hoge koorts,
• gezwollen, rode handpalmen en voetzolen,
• gezwollen lymfeklieren,
• bloeddoorlopen ogen.

Verder kan de ziekte van Kawasaki ernstige hartproblemen met zich meebrengen, dus is het zaak om zo snel mogelijk een arts te raadplegen wanneer je deze ziekte vermoedt. In het gros van de gevallen zal de ziekte echter weer vanzelf genezen zonder blijvende complicaties.

Wat veroorzaakt huiduitslag?

Contactdermatitis

Contactdermatitis is één van de meest voorkomende oorzaken van huiduitslag. Deze vorm van huiduitslag treedt op als de huid in direct contact is gekomen met een lichaamsvreemde stof die een reactie teweegbrengt die uiteindelijk leidt tot een uitslag op de huid. De huiduitslag die door contactdermatitis ontstaat kan jeuken, rood of ontstoken zijn. Mogelijke oorzaken van contactdermatitis zijn:

• verzorgings-, renigings- en schoonheidsproducten, zoals zeep en wasmiddel,
• kleurstoffen die gebruikt worden in kleding,
• in contact komen met chemische stoffen in rubber, elastiek of latex,
• giftige planten,
• geneesmiddelen.

Geneesmiddelen

Het gebruik van geneesmiddelen kan eveneens uitslag op de huid veroorzaken. De huidslag kan ontstaan als gevolg van:

• een allergische reactie op een gebruikt geneesmiddel,
• een bijwerking van het gebruikte geneesmiddel,
• een overgevoeligheid voor het gebruikte geneesmiddel.

Andere oorzaken van huiduitslag

Andere mogelijke oorzaken voor het ontstaan van huiduitslag zijn ondermeer:

• In sommige gevallen ontwikkelt zich een uitslag op een deel de huid waar er sprake is van een insectenbeet, zoals een vlooienbeet. Tekenbeten zijn bijzonder zorgwekkend omdat deze ziekten over kunnen dragen.
• Eczeem of atopische dermatitis is een uitslag op de huid die vooral voorkomt bij mensen die lijden aan astma of aan een allergie. De uitslag is doorgaans roodachtig van kleur en jeukend in combinatie met een schilferige textuur.
• Psoriasis is een veel voorkomende huidaandoening die kan leiden tot een schilferige, jeukende, rode uitslag op de huid van het hoofd, de ellebogen en de gewrichten.
• Seborroïsch eczeem is een vorm van eczeem dat doorgaans de hoofdhuid aantast en roodheid, schilferige vlekken en roos met zich meebrengt. De aandoening kan eveneens op de oren, in de mond of de neus voorkomen. Op het ogenblik dat baby’s last hebben van seborroïsch eczeem, dan wordt dit berg genoemd.
• Lupus erythematosus is een auto-immuunziekte die uitslag op de wangen en de neus veroorzaakt. Deze huiduitslag staat ook wel bekend als een ‘vlinder’uitslag.
• Rosacea is een chronische huidaandoening met een (nog) onbekende oorzaak. Er zijn uiteenlopende vormen van rosacea, maar allemaal worden ze gekenmerkt door roodheid en uitslag op het gezicht.
• Ringworm is een schimmelinfectie die een typische ringvormige uitslag met zich meebrengt. Dezelfde schimmel die verantwoordelijk is voor ringworm op het lichaam en de hoofdhuid, zal ook jeuk en voetschimmel tot gevolg kunnen hebben.
• Luieruitslag is een veel voorkomende irritatie van de huid bij zuigelingen en peuters. In de meeste gevallen wordt luieruitslag veroorzaakt door het te lang dragen van een vieze luier.
• Schurft is een aandoening die te wijten is aan kleine mijten die zich voortplanten en zich in je huid nestelen. Deze aandoening heeft een hobbelige, jeukende uitslag op de huid tot gevolg.
• Cellulitis is een bacteriële infectie van de huid. De symptomen verschijnen doorgaans in de vorm van een rood, gezwollen gebied dat pijnlijk en gevoelig zal zijn. Indien cellulitis niet wordt behandeld, dan kan de infectie die verantwoordelijk is voor het ontstaan van cellulitis zich verspreiden naar andere delen van het lichaam en levensbedreigend worden.

Oorzaken van huiduitslag bij kinderen

Kinderen zijn bijzonder vatbaar voor huiduitslag die zich ontwikkelt als gevolg van ziekten, zoals:

• Waterpokken is een virusinfectie die zich kenmerkt door rode, jeukende blaartjes die zich overal op het lichaam kunnen vormen.
• Mazelen is een virale infectie van de luchtwegen die een wijdverspreide uitslag op de huid veroorzaakt die bestaat uit jeukende, rode bultjes.
• Roodvonk is een infectie als gevolg van een groep A Streptococcus-bacteriën die een toxine (gifstof) aanmaakt dat een helderrode schuurpapierachtige uitslag op de huid veroorzaakt.
• Hand-, voet- en mondziekte is een virale infectie die rode vlekjes in de mond en huiduitslag op de handen en voeten met zich mee kan brengen.
• Vijfde ziekte is een virale infectie die een rode, platte huiduitslag op de wangen, de bovenarmen en de benen zal veroorzaken.
• De ziekte van Kawasaki is een zeldzame maar ernstige ziekte die in de vroege stadia huiduitslag en koorts veroorzaakt en die ernstige complicaties met zich mee kan brengen, zoals een aneurysma (het openbarsten van een bloedvat) van de kransslagader.
• Krentenbaard is een besmettelijke bacteriële infectie die een jeukende, verkruimelde huiduitslag en gele, met vocht gevulde zweertjes op het gezicht, in de nek en op de handen met zich mee zal brengen.

Zelf verzorgen van huiduitslag

Je kunt de meeste vormen van contactuitslag behandelen, maar dit zal afhankelijk zijn van de oorzaak ervan. Door de onderstaande richtlijnen te volgen, kun je het ongemak dat huiduitslag met zich meebrengt verminderen en het genezingsproces versnellen:

• Gebruik milde, zachte reinigingsmiddelen in plaats van geurende stukken zeep.
• Gebruik warm, in plaats van heet, water om je huid en je haar mee te wassen.
• Dep de uitslag op je huid droog in plaats van eroverheen te wrijven.
• Laat de huiduitslag ademen. Indien het mogelijk is, kun je het beste voorkomen dat de aangedane delen van het lichaam worden bedekt met kleding.
• Stop met het gebruik van nieuwe cosmetica of andere verzorgingsproducten die wellicht de uitslag op de huid hebben veroorzaakt.
• Breng ongeparfumeerde vochtinbrengende lotion aan op de door eczeem aangedane plaatsen op de huid.
• Vermijd het krabben aan de huiduitslag, omdat dit de klachten daardoor erger kunnen worden en bovendien dat dit tot het ontstaan van een infectie kan leiden.
• Breng een vrij verkrijgbaar hydrocortison crème aan op het aangedane deel van de huid op momenten dat de huiduitslag erg jeukt en voor veel ongemak zorgt. Calamine lotion kan eveneens helpen bij de verlichting van de huiduitslag als gevolg van waterpokken of sommige gifstoffen uit planten.
• Neem een ​​havermoutbad. Dit kan de jeuk die gepaard gaat met huiduitslag als gevolg van eczeem of psoriasis tot rust brengen.
• Was je haar en je hoofdhuid regelmatig met een antiroosshampoo op het ogenblik dat je last hebt van roos en/of uitslag. Medicinale antiroosshampoo is goed te verkrijgen bij de meeste drogisterijen, maar je huisarts kan je ook sterkere varianten voorschrijven indien vast is komen te staan dat je deze nodig hebt.
• Geneesmiddelen die zonder doktersrecept verkrijgbaar zijn: gebruik paracetamol of ibuprofen met mate voor het bestrijden van een lichte pijn die in verband kan worden gebracht met een huiduitslag. Spreek dit echter altijd eerst met je huisarts voordat je begint met het gebruik van dit soort medicijnen en vermijd het langdurige gebruik ervan omdat deze middelen bijwerkingen met zich mee kunnen brengen. Vraag je huisarts dus ook hoelang het middel veilig gebruikt kan worden. Je kunt dit soort geneesmiddelen bovendien beter niet gebruiken op het ogenblik dat je lijdt aan een lever- of nieraandoening of wanneer je bekend met een voorgeschiedenis van maagzweren.

Wanneer moet je een arts raadplegen bij huiduitslag?

Ga direct naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis op het ogenblik dat je last krijgt van huiduitslag en daarnaast één van de volgende symptomen zich manifesteren:

• Een toename van de pijn of van de verkleuring van de uitslag,
• Een beklemmend gevoel of een irritatie in je keel,
• Moeite hebben met ademhalen,
• Zwelling van het gezicht of de ledematen,
• Koorts van 38 ° Celsius of hoger,
• Verwardheid,
• Duizeligheid,
• Een ernstige hoofd- of nekpijn,
• Herhaaldelijk moeten braken of het herhaaldelijk hebben van diarree.

Neem contact op met een arts wanneer je huiduitslag hebt in combinatie met andere systemische symptomen, zoals:

• Gewrichtspijn,
• Een pijnlijke keel,
• Koorts net boven de 38 ° Celsius,
• Rode lijnen of gevoelige plekken in de nabijheid van de huiduitslag,
• Een recent opgelopen tekenbeet of andere dierlijke beet.

Wat kun je verwachten tijdens een consult?

De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en je huiduitslag goed bekijken. Verder kun je verwachten dat je vragen dient te beantwoorden over je:

• Huiduitslag,
• Medische geschiedenis,
• Dieet,
• Recent gebruik van producten of geneesmiddelen,
• Persoonlijke hygiëne.

De arts kan eveneens:

• Je lichaamstemperatuur opnemen,
• Een onderzoek aanvragen, zoals een allergietest of onderzoek naar het complete bloedbeeld,
• Een huidbiopsie uitvieren, waarbij er een klein stukje huidweefsel weg wordt genomen om geanalyseerd te worden,
• Je doorverwijzen naar een specialist, zoals een dermatoloog, voor een verdere evaluatie,
• Je een geneesmiddel of een medicinale lotion voorschrijven om op die manier je huiduitslag te verlichten. De meeste mensen kunnen hun huiduitslag effectief behandelen met behulp van medische behandelingen en een zekere vorm van zelfzorg.

Wat je direct zelf kunt doen

Op het ogenblik dat je last van huiduitslag hebt, dan kun je de volgende stappen zetten om je klachten te verlichten:

• Gebruik zelfzorgmiddeltjes om milde vormen van contactuitslag tot rust te brengen,
• Herken mogelijke triggers voor de uitslag op de huid en vermijd deze daarna zoveel mogelijk,
• Bel je huisarts op het moment dat de huiduitslag niet weggaat met deze zelfzorghandelingen. Neem eveneens contact op met je huisarts op het ogenblik dat je naast de huiduitslag ook last krijgt van andere symptomen en je vermoedt dat je een ziekte op hebt gelopen.
• Volg zorgvuldig alle behandelingen die je arts je voor heeft geschreven. Neem echter altijd contact op met je arts indien je huiduitslag aan blijft houden of als deze erger wordt ondanks dat er een behandeling in gang is gezet.